xref: /freebsd/sys/dev/atkbdc/atkbd.c (revision 2bb113d0)
1617b9080SKazutaka YOKOTA /*-
2617b9080SKazutaka YOKOTA  * Copyright (c) 1999 Kazutaka YOKOTA <yokota@zodiac.mech.utsunomiya-u.ac.jp>
3617b9080SKazutaka YOKOTA  * All rights reserved.
4617b9080SKazutaka YOKOTA  *
5617b9080SKazutaka YOKOTA  * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
6617b9080SKazutaka YOKOTA  * modification, are permitted provided that the following conditions
7617b9080SKazutaka YOKOTA  * are met:
8617b9080SKazutaka YOKOTA  * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
9617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer as
10617b9080SKazutaka YOKOTA  *    the first lines of this file unmodified.
11617b9080SKazutaka YOKOTA  * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
12617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
13617b9080SKazutaka YOKOTA  *    documentation and/or other materials provided with the distribution.
14617b9080SKazutaka YOKOTA  *
15617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHORS ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
16617b9080SKazutaka YOKOTA  * IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
17617b9080SKazutaka YOKOTA  * OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
18617b9080SKazutaka YOKOTA  * IN NO EVENT SHALL THE AUTHORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
19617b9080SKazutaka YOKOTA  * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
20617b9080SKazutaka YOKOTA  * NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
21617b9080SKazutaka YOKOTA  * DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
22617b9080SKazutaka YOKOTA  * THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
23617b9080SKazutaka YOKOTA  * (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
24617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
25617b9080SKazutaka YOKOTA  *
26c3aac50fSPeter Wemm  * $FreeBSD$
27617b9080SKazutaka YOKOTA  */
28617b9080SKazutaka YOKOTA 
29617b9080SKazutaka YOKOTA #include "opt_kbd.h"
30e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "opt_atkbd.h"
31617b9080SKazutaka YOKOTA 
32617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/param.h>
33617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/systm.h>
34617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/kernel.h>
35d3c87b85SKazutaka YOKOTA #include <sys/bus.h>
36617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/proc.h>
37617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/malloc.h>
38617b9080SKazutaka YOKOTA 
39db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/bus.h>
40db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/resource.h>
41db3e34cbSKazutaka YOKOTA 
4256f5e27cSKazutaka YOKOTA #ifdef __i386__
4356f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/md_var.h>
4456f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/psl.h>
4556f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/vm86.h>
4656f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/pc/bios.h>
4756f5e27cSKazutaka YOKOTA 
4856f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/vm.h>
4956f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/pmap.h>
5056f5e27cSKazutaka YOKOTA #endif /* __i386__ */
5156f5e27cSKazutaka YOKOTA 
5276495257SKazutaka YOKOTA #include <sys/kbio.h>
53617b9080SKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdreg.h>
54617b9080SKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/atkbdreg.h>
55617b9080SKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/atkbdcreg.h>
56617b9080SKazutaka YOKOTA 
57f359876fSKazutaka YOKOTA #include <isa/isareg.h>
58f359876fSKazutaka YOKOTA 
59617b9080SKazutaka YOKOTA static timeout_t	atkbd_timeout;
60617b9080SKazutaka YOKOTA 
61617b9080SKazutaka YOKOTA int
62db3e34cbSKazutaka YOKOTA atkbd_probe_unit(int unit, int ctlr, int irq, int flags)
63617b9080SKazutaka YOKOTA {
64617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
65617b9080SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
66e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int error;
67617b9080SKazutaka YOKOTA 
68617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
69617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
70617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
71617b9080SKazutaka YOKOTA 
72db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	args[0] = ctlr;
73617b9080SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
74e9deda23SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
75e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
76e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
77e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
78617b9080SKazutaka YOKOTA }
79617b9080SKazutaka YOKOTA 
80617b9080SKazutaka YOKOTA int
81db3e34cbSKazutaka YOKOTA atkbd_attach_unit(int unit, keyboard_t **kbd, int ctlr, int irq, int flags)
82617b9080SKazutaka YOKOTA {
83617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
84e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
85617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
86617b9080SKazutaka YOKOTA 
87617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
88617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
89617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
90617b9080SKazutaka YOKOTA 
91617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset, initialize and enable the device */
92db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	args[0] = ctlr;
93e9deda23SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
94800da3b2SKazutaka YOKOTA 	*kbd = NULL;
95e9deda23SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
96617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
97e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
98800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->init)(unit, kbd, args, flags);
99e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
100e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
101800da3b2SKazutaka YOKOTA 	(*sw->enable)(*kbd);
102617b9080SKazutaka YOKOTA 
103617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_INSTALL_CDEV
104617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* attach a virtual keyboard cdev */
105800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = kbd_attach(*kbd);
106617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
107617b9080SKazutaka YOKOTA 		return error;
108617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
109617b9080SKazutaka YOKOTA 
110617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
111617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * This is a kludge to compensate for lost keyboard interrupts.
112617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * A similar code used to be in syscons. See below. XXX
113617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
114800da3b2SKazutaka YOKOTA 	atkbd_timeout(*kbd);
115617b9080SKazutaka YOKOTA 
116617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
117800da3b2SKazutaka YOKOTA 		(*sw->diag)(*kbd, bootverbose);
118617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
119617b9080SKazutaka YOKOTA }
120617b9080SKazutaka YOKOTA 
121617b9080SKazutaka YOKOTA static void
122617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_timeout(void *arg)
123617b9080SKazutaka YOKOTA {
124617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
125617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
126617b9080SKazutaka YOKOTA 
127617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1287c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The original text of the following comments are extracted
1297c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * from syscons.c (1.287)
1307c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
131617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * With release 2.1 of the Xaccel server, the keyboard is left
132617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * hanging pretty often. Apparently an interrupt from the
133617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * keyboard is lost, and I don't know why (yet).
1347c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This ugly hack calls the low-level interrupt routine if input
1357c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * is ready for the keyboard and conveniently hides the problem. XXX
1367c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1377c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * Try removing anything stuck in the keyboard controller; whether
1387c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * it's a keyboard scan code or mouse data. The low-level
1397c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * interrupt routine doesn't read the mouse data directly,
1407c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * but the keyboard controller driver will, as a side effect.
141617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
142617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1437c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * And here is bde's original comment about this:
1447c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1457c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This is necessary to handle edge triggered interrupts - if we
1467c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * returned when our IRQ is high due to unserviced input, then there
1477c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * would be no more keyboard IRQs until the keyboard is reset by
1487c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * external powers.
1497c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1507c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard apparently unwedges the irq in most cases.
151617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
152617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
153617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd = (keyboard_t *)arg;
154617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((*kbdsw[kbd->kb_index]->lock)(kbd, TRUE)) {
155617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
156617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We have seen the lock flag is not set. Let's reset
157617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the flag early, otherwise the LED update routine fails
158617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * which may want the lock during the interrupt routine.
159617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
160617b9080SKazutaka YOKOTA 		(*kbdsw[kbd->kb_index]->lock)(kbd, FALSE);
161617b9080SKazutaka YOKOTA 		if ((*kbdsw[kbd->kb_index]->check_char)(kbd))
162e9deda23SKazutaka YOKOTA 			(*kbdsw[kbd->kb_index]->intr)(kbd, NULL);
163617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
164617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
165617b9080SKazutaka YOKOTA 	timeout(atkbd_timeout, arg, hz/10);
166617b9080SKazutaka YOKOTA }
167617b9080SKazutaka YOKOTA 
168617b9080SKazutaka YOKOTA /* LOW-LEVEL */
169617b9080SKazutaka YOKOTA 
170617b9080SKazutaka YOKOTA #include <machine/limits.h>
171617b9080SKazutaka YOKOTA 
172617b9080SKazutaka YOKOTA #define ATKBD_DEFAULT	0
173617b9080SKazutaka YOKOTA 
174617b9080SKazutaka YOKOTA typedef struct atkbd_state {
175617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBDC		kbdc;		/* keyboard controller */
176617b9080SKazutaka YOKOTA 					/* XXX: don't move this field; pcvt
177617b9080SKazutaka YOKOTA 					 * expects `kbdc' to be the first
178617b9080SKazutaka YOKOTA 					 * field in this structure. */
179617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_mode;	/* input mode (K_XLATE,K_RAW,K_CODE) */
180617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_flags;	/* flags */
181617b9080SKazutaka YOKOTA #define COMPOSE		(1 << 0)
182e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int		ks_polling;
183617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_state;	/* shift/lock key state */
184617b9080SKazutaka YOKOTA 	int		ks_accents;	/* accent key index (> 0) */
185617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int		ks_composed_char; /* composed char code (> 0) */
186617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_char		ks_prefix;	/* AT scan code prefix */
187617b9080SKazutaka YOKOTA } atkbd_state_t;
188617b9080SKazutaka YOKOTA 
189617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard driver declaration */
190617b9080SKazutaka YOKOTA static int		atkbd_configure(int flags);
191617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_probe_t	atkbd_probe;
192617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_init_t	atkbd_init;
193617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_term_t	atkbd_term;
194617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_intr_t	atkbd_intr;
195617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_test_if_t	atkbd_test_if;
196617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_enable_t	atkbd_enable;
197617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_disable_t	atkbd_disable;
198617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_t	atkbd_read;
199617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_t	atkbd_check;
200617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_char_t	atkbd_read_char;
201617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_char_t	atkbd_check_char;
202617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_ioctl_t	atkbd_ioctl;
203617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_lock_t	atkbd_lock;
204617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_clear_state_t atkbd_clear_state;
205617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_get_state_t	atkbd_get_state;
206617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_set_state_t	atkbd_set_state;
207e9deda23SKazutaka YOKOTA static kbd_poll_mode_t	atkbd_poll;
208617b9080SKazutaka YOKOTA 
209617b9080SKazutaka YOKOTA keyboard_switch_t atkbdsw = {
210617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_probe,
211617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_init,
212617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_term,
213617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_intr,
214617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_test_if,
215617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_enable,
216617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_disable,
217617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read,
218617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check,
219617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read_char,
220617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check_char,
221617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_ioctl,
222617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_lock,
223617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_clear_state,
224617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_get_state,
225617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_set_state,
226617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_get_fkeystr,
227e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_poll,
228617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_diag,
229617b9080SKazutaka YOKOTA };
230617b9080SKazutaka YOKOTA 
231617b9080SKazutaka YOKOTA KEYBOARD_DRIVER(atkbd, atkbdsw, atkbd_configure);
232617b9080SKazutaka YOKOTA 
233617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
23456f5e27cSKazutaka YOKOTA static int		get_typematic(keyboard_t *kbd);
235617b9080SKazutaka YOKOTA static int		setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr);
236617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_echo(KBDC kbdc);
237617b9080SKazutaka YOKOTA static int		probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags);
238617b9080SKazutaka YOKOTA static int		init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags);
239617b9080SKazutaka YOKOTA static int		write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data);
240617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_id(KBDC kbdc);
241e9deda23SKazutaka YOKOTA static int		typematic(int delay, int rate);
24257995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_delay(int delay);
24357995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_rate(int rate);
244617b9080SKazutaka YOKOTA 
245617b9080SKazutaka YOKOTA /* local variables */
246617b9080SKazutaka YOKOTA 
247617b9080SKazutaka YOKOTA /* the initial key map, accent map and fkey strings */
248e9deda23SKazutaka YOKOTA #ifdef ATKBD_DFLT_KEYMAP
249e9deda23SKazutaka YOKOTA #define KBD_DFLT_KEYMAP
250e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "atkbdmap.h"
251e9deda23SKazutaka YOKOTA #endif
252f359876fSKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdtables.h>
253617b9080SKazutaka YOKOTA 
254617b9080SKazutaka YOKOTA /* structures for the default keyboard */
255617b9080SKazutaka YOKOTA static keyboard_t	default_kbd;
256617b9080SKazutaka YOKOTA static atkbd_state_t	default_kbd_state;
257617b9080SKazutaka YOKOTA static keymap_t		default_keymap;
258617b9080SKazutaka YOKOTA static accentmap_t	default_accentmap;
259617b9080SKazutaka YOKOTA static fkeytab_t	default_fkeytab[NUM_FKEYS];
260617b9080SKazutaka YOKOTA 
261617b9080SKazutaka YOKOTA /*
262617b9080SKazutaka YOKOTA  * The back door to the keyboard driver!
263617b9080SKazutaka YOKOTA  * This function is called by the console driver, via the kbdio module,
264617b9080SKazutaka YOKOTA  * to tickle keyboard drivers when the low-level console is being initialized.
265617b9080SKazutaka YOKOTA  * Almost nothing in the kernel has been initialied yet.  Try to probe
266617b9080SKazutaka YOKOTA  * keyboards if possible.
2672bb113d0SJeroen Ruigrok van der Werven  * NOTE: because of the way the low-level console is initialized, this routine
268617b9080SKazutaka YOKOTA  * may be called more than once!!
269617b9080SKazutaka YOKOTA  */
270617b9080SKazutaka YOKOTA static int
271617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_configure(int flags)
272617b9080SKazutaka YOKOTA {
273617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
274617b9080SKazutaka YOKOTA 	int arg[2];
275e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
276617b9080SKazutaka YOKOTA 
27729e59d7dSKazutaka YOKOTA 	/* probe the keyboard controller */
27829e59d7dSKazutaka YOKOTA 	atkbdc_configure();
27929e59d7dSKazutaka YOKOTA 
280e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* if the driver is disabled, unregister the keyboard if any */
28157600c23SKazutaka YOKOTA 	if ((resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "disabled", &i) == 0)
2826182fdbdSPeter Wemm 	    && i != 0) {
283e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = kbd_find_keyboard(ATKBD_DRIVER_NAME, ATKBD_DEFAULT);
284e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (i >= 0) {
285e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd = kbd_get_keyboard(i);
286e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd_unregister(kbd);
287e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_flags &= ~KB_REGISTERED;
288e9deda23SKazutaka YOKOTA 		}
28929e59d7dSKazutaka YOKOTA 		return 0;
290e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
29157600c23SKazutaka YOKOTA 
29257600c23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX: a kludge to obtain the device configuration flags */
29357600c23SKazutaka YOKOTA 	if (resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "flags", &i) == 0)
29457600c23SKazutaka YOKOTA 		flags |= i;
295617b9080SKazutaka YOKOTA 
296617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* probe the default keyboard */
297617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[0] = -1;
298617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[1] = -1;
299e9deda23SKazutaka YOKOTA 	kbd = NULL;
300e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_probe(ATKBD_DEFAULT, arg, flags))
301e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return 0;
302e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_init(ATKBD_DEFAULT, &kbd, arg, flags))
303617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
304617b9080SKazutaka YOKOTA 
305e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* return the number of found keyboards */
306e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 1;
307617b9080SKazutaka YOKOTA }
308617b9080SKazutaka YOKOTA 
309617b9080SKazutaka YOKOTA /* low-level functions */
310617b9080SKazutaka YOKOTA 
311e9deda23SKazutaka YOKOTA /* detect a keyboard */
312617b9080SKazutaka YOKOTA static int
313e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_probe(int unit, void *arg, int flags)
314e9deda23SKazutaka YOKOTA {
315e9deda23SKazutaka YOKOTA 	KBDC kbdc;
316db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
317e9deda23SKazutaka YOKOTA 
318e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
319e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
320e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_PROBED(&default_kbd))
321e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
322e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
323e9deda23SKazutaka YOKOTA 
324db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	kbdc = atkbdc_open(data[0]);
325e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (kbdc == NULL)
326e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
327e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (probe_keyboard(kbdc, flags)) {
328e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
329e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
330e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
331e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
332e9deda23SKazutaka YOKOTA }
333e9deda23SKazutaka YOKOTA 
334e9deda23SKazutaka YOKOTA /* reset and initialize the device */
335e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
336e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_init(int unit, keyboard_t **kbdp, void *arg, int flags)
337617b9080SKazutaka YOKOTA {
338617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
339617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
340617b9080SKazutaka YOKOTA 	keymap_t *keymap;
341617b9080SKazutaka YOKOTA 	accentmap_t *accmap;
342617b9080SKazutaka YOKOTA 	fkeytab_t *fkeymap;
343617b9080SKazutaka YOKOTA 	int fkeymap_size;
34456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
345db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
346617b9080SKazutaka YOKOTA 
347617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
348617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
349617b9080SKazutaka YOKOTA 		*kbdp = kbd = &default_kbd;
350e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && KBD_IS_CONFIGURED(kbd))
351617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
352617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = &default_kbd_state;
353617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = &default_keymap;
354617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = &default_accentmap;
355617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = default_fkeytab;
356617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size =
357617b9080SKazutaka YOKOTA 			sizeof(default_fkeytab)/sizeof(default_fkeytab[0]);
358617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else if (*kbdp == NULL) {
3597cc0979fSDavid Malone 		*kbdp = kbd = malloc(sizeof(*kbd), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
3607cc0979fSDavid Malone 		state = malloc(sizeof(*state), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
361617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = malloc(sizeof(key_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
362617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = malloc(sizeof(accent_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
363617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = malloc(sizeof(fkey_tab), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
364617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = sizeof(fkey_tab)/sizeof(fkey_tab[0]);
3657cc0979fSDavid Malone 		if ((kbd == NULL) || (state == NULL) || (keymap == NULL)
3667cc0979fSDavid Malone 		     || (accmap == NULL) || (fkeymap == NULL)) {
367617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state != NULL)
368617b9080SKazutaka YOKOTA 				free(state, M_DEVBUF);
369617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (keymap != NULL)
370617b9080SKazutaka YOKOTA 				free(keymap, M_DEVBUF);
371617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (accmap != NULL)
372617b9080SKazutaka YOKOTA 				free(accmap, M_DEVBUF);
373617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (fkeymap != NULL)
374617b9080SKazutaka YOKOTA 				free(fkeymap, M_DEVBUF);
375d2db0502SDavid Malone 			if (kbd != NULL)
376617b9080SKazutaka YOKOTA 				free(kbd, M_DEVBUF);
377617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ENOMEM;
378617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
379e9deda23SKazutaka YOKOTA 	} else if (KBD_IS_INITIALIZED(*kbdp) && KBD_IS_CONFIGURED(*kbdp)) {
380617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
381617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
382617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd = *kbdp;
383617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
384617b9080SKazutaka YOKOTA 		bzero(state, sizeof(*state));
385617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = kbd->kb_keymap;
386617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = kbd->kb_accentmap;
387617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = kbd->kb_fkeytab;
388617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = kbd->kb_fkeytab_size;
389617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
390617b9080SKazutaka YOKOTA 
391e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_PROBED(kbd)) {
392db3e34cbSKazutaka YOKOTA 		state->kbdc = atkbdc_open(data[0]);
393e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (state->kbdc == NULL)
394617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
395e9deda23SKazutaka YOKOTA 		kbd_init_struct(kbd, ATKBD_DRIVER_NAME, KB_OTHER, unit, flags,
396db3e34cbSKazutaka YOKOTA 				0, 0);
397617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&key_map, keymap, sizeof(key_map));
398617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&accent_map, accmap, sizeof(accent_map));
399617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(fkey_tab, fkeymap,
400617b9080SKazutaka YOKOTA 		      imin(fkeymap_size*sizeof(fkeymap[0]), sizeof(fkey_tab)));
401617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd_set_maps(kbd, keymap, accmap, fkeymap, fkeymap_size);
402617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_data = (void *)state;
403617b9080SKazutaka YOKOTA 
404e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (probe_keyboard(state->kbdc, flags)) { /* shouldn't happen */
405617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
406617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ENXIO;
407617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
408617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
409617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
410617b9080SKazutaka YOKOTA 		atkbd_clear_state(kbd);
411617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_mode = K_XLATE;
412617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
413617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * FIXME: set the initial value for lock keys in ks_state
414617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * according to the BIOS data?
415617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
416617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_PROBE_DONE(kbd);
417617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
418e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && !(flags & KB_CONF_PROBE_ONLY)) {
4196c6028ffSKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_config = flags & ~KB_CONF_PROBE_ONLY;
420617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)
421e9deda23SKazutaka YOKOTA 	    	    && init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config)
422617b9080SKazutaka YOKOTA 	    	    && (kbd->kb_config & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD))
423617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
424e9deda23SKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
42556f5e27cSKazutaka YOKOTA 		get_typematic(kbd);
42656f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[0] = kbd->kb_delay1;
42756f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[1] = kbd->kb_delay2;
42856f5e27cSKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
429617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_INIT_DONE(kbd);
430617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
431617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_CONFIGURED(kbd)) {
432617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (kbd_register(kbd) < 0)
433617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
434617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_CONFIG_DONE(kbd);
435617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
436617b9080SKazutaka YOKOTA 
437617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
438617b9080SKazutaka YOKOTA }
439617b9080SKazutaka YOKOTA 
440617b9080SKazutaka YOKOTA /* finish using this keyboard */
441617b9080SKazutaka YOKOTA static int
442617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_term(keyboard_t *kbd)
443617b9080SKazutaka YOKOTA {
444617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd_unregister(kbd);
445617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
446617b9080SKazutaka YOKOTA }
447617b9080SKazutaka YOKOTA 
448617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard interrupt routine */
449617b9080SKazutaka YOKOTA static int
450e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_intr(keyboard_t *kbd, void *arg)
451617b9080SKazutaka YOKOTA {
452617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
45356f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
454617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
455617b9080SKazutaka YOKOTA 
456617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (KBD_IS_ACTIVE(kbd) && KBD_IS_BUSY(kbd)) {
457617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* let the callback function to process the input */
458617b9080SKazutaka YOKOTA 		(*kbd->kb_callback.kc_func)(kbd, KBDIO_KEYINPUT,
459617b9080SKazutaka YOKOTA 					    kbd->kb_callback.kc_arg);
460617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
461617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* read and discard the input; no one is waiting for input */
462617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
463617b9080SKazutaka YOKOTA 			c = atkbd_read_char(kbd, FALSE);
464617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (c != NOKEY);
465617b9080SKazutaka YOKOTA 
466617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
467617b9080SKazutaka YOKOTA 			/*
468617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * The keyboard was not detected before;
469617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * it must have been reconnected!
470617b9080SKazutaka YOKOTA 			 */
471617b9080SKazutaka YOKOTA 			state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
472617b9080SKazutaka YOKOTA 			init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type,
473617b9080SKazutaka YOKOTA 				      kbd->kb_config);
474617b9080SKazutaka YOKOTA 			atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
47556f5e27cSKazutaka YOKOTA 			get_typematic(kbd);
47656f5e27cSKazutaka YOKOTA 			delay[0] = kbd->kb_delay1;
47756f5e27cSKazutaka YOKOTA 			delay[1] = kbd->kb_delay2;
47856f5e27cSKazutaka YOKOTA 			atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
479617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
480617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
481617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
482617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
483617b9080SKazutaka YOKOTA }
484617b9080SKazutaka YOKOTA 
485617b9080SKazutaka YOKOTA /* test the interface to the device */
486617b9080SKazutaka YOKOTA static int
487617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_test_if(keyboard_t *kbd)
488617b9080SKazutaka YOKOTA {
489617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
490617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
491617b9080SKazutaka YOKOTA 
492617b9080SKazutaka YOKOTA 	error = 0;
493617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, 10);
494617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
495617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!test_controller(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc))
496617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
497617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if (test_kbd_port(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc) != 0)
498617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
499617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
500617b9080SKazutaka YOKOTA 
501617b9080SKazutaka YOKOTA 	return error;
502617b9080SKazutaka YOKOTA }
503617b9080SKazutaka YOKOTA 
504617b9080SKazutaka YOKOTA /*
505617b9080SKazutaka YOKOTA  * Enable the access to the device; until this function is called,
506617b9080SKazutaka YOKOTA  * the client cannot read from the keyboard.
507617b9080SKazutaka YOKOTA  */
508617b9080SKazutaka YOKOTA static int
509617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_enable(keyboard_t *kbd)
510617b9080SKazutaka YOKOTA {
511617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
512617b9080SKazutaka YOKOTA 
513617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
514617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_ACTIVATE(kbd);
515617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
516617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
517617b9080SKazutaka YOKOTA }
518617b9080SKazutaka YOKOTA 
519617b9080SKazutaka YOKOTA /* disallow the access to the device */
520617b9080SKazutaka YOKOTA static int
521617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_disable(keyboard_t *kbd)
522617b9080SKazutaka YOKOTA {
523617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
524617b9080SKazutaka YOKOTA 
525617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
526617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_DEACTIVATE(kbd);
527617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
528617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
529617b9080SKazutaka YOKOTA }
530617b9080SKazutaka YOKOTA 
531617b9080SKazutaka YOKOTA /* read one byte from the keyboard if it's allowed */
532617b9080SKazutaka YOKOTA static int
533617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read(keyboard_t *kbd, int wait)
534617b9080SKazutaka YOKOTA {
535617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
536617b9080SKazutaka YOKOTA 
537617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait)
538617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
539617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
540617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data_no_wait(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
54182d654e8SKazutaka YOKOTA 	if (c != -1)
54282d654e8SKazutaka YOKOTA 		++kbd->kb_count;
543617b9080SKazutaka YOKOTA 	return (KBD_IS_ACTIVE(kbd) ? c : -1);
544617b9080SKazutaka YOKOTA }
545617b9080SKazutaka YOKOTA 
546617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if data is waiting */
547617b9080SKazutaka YOKOTA static int
548617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check(keyboard_t *kbd)
549617b9080SKazutaka YOKOTA {
550617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
551617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
552617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
553617b9080SKazutaka YOKOTA }
554617b9080SKazutaka YOKOTA 
555617b9080SKazutaka YOKOTA /* read char from the keyboard */
556617b9080SKazutaka YOKOTA static u_int
557617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read_char(keyboard_t *kbd, int wait)
558617b9080SKazutaka YOKOTA {
559617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
560617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int action;
561617b9080SKazutaka YOKOTA 	int scancode;
562617b9080SKazutaka YOKOTA 	int keycode;
563617b9080SKazutaka YOKOTA 
564617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
565617b9080SKazutaka YOKOTA next_code:
566617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* do we have a composed char to return? */
567617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0)) {
568617b9080SKazutaka YOKOTA 		action = state->ks_composed_char;
569617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_composed_char = 0;
570617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (action > UCHAR_MAX)
571617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ERRKEY;
572617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
573617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
574617b9080SKazutaka YOKOTA 
575617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if there is something in the keyboard port */
576617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait) {
577617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
578617b9080SKazutaka YOKOTA 			scancode = read_kbd_data(state->kbdc);
579617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (scancode == -1);
580617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
581617b9080SKazutaka YOKOTA 		scancode = read_kbd_data_no_wait(state->kbdc);
582617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (scancode == -1)
583617b9080SKazutaka YOKOTA 			return NOKEY;
584617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
58582d654e8SKazutaka YOKOTA 	++kbd->kb_count;
58682d654e8SKazutaka YOKOTA 
58782d654e8SKazutaka YOKOTA #if KBDIO_DEBUG >= 10
58882d654e8SKazutaka YOKOTA 	printf("atkbd_read_char(): scancode:0x%x\n", scancode);
58982d654e8SKazutaka YOKOTA #endif
590617b9080SKazutaka YOKOTA 
591617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the byte as is for the K_RAW mode */
592617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_RAW)
593617b9080SKazutaka YOKOTA 		return scancode;
594617b9080SKazutaka YOKOTA 
595617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* translate the scan code into a keycode */
596617b9080SKazutaka YOKOTA 	keycode = scancode & 0x7F;
597617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (state->ks_prefix) {
598617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0x00:	/* normal scancode */
599617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch(scancode) {
600617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xB8:	/* left alt (compose key) released */
601617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & COMPOSE) {
602617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
603617b9080SKazutaka YOKOTA 				if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
604617b9080SKazutaka YOKOTA 					state->ks_composed_char = 0;
605617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
606617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
607617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* left alt (compose key) pressed */
608617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (!(state->ks_flags & COMPOSE)) {
609617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags |= COMPOSE;
610617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
611617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
612617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
613617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE0:
614617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE1:
615617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_prefix = scancode;
616617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
617617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
618617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
619617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0xE0:      /* 0xE0 prefix */
620617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
621617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
622617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1C:	/* right enter key */
623617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x59;
624617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
625617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1D:	/* right ctrl key */
626617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5A;
627617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
628617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x35:	/* keypad divide key */
629617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5B;
630617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
631617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* print scrn key */
632617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5C;
633617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
634617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* right alt key (alt gr) */
635617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5D;
636617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
637ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* ctrl-pause/break on AT 101 (see below) */
638ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x68;
639ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	    		break;
640617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47:	/* grey home key */
641617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5E;
642617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
643617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x48:	/* grey up arrow key */
644617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x5F;
645617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
646617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x49:	/* grey page up key */
647617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x60;
648617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
649617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B:	/* grey left arrow key */
650617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x61;
651617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
652617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4D:	/* grey right arrow key */
653617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x62;
654617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
655617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F:	/* grey end key */
656617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x63;
657617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
658617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x50:	/* grey down arrow key */
659617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x64;
660617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
661617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x51:	/* grey page down key */
662617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x65;
663617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
664617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:	/* grey insert key */
665617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x66;
666617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
667617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x53:	/* grey delete key */
668617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x67;
669617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
670617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* the following 3 are only used on the MS "Natural" keyboard */
671617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5b:	/* left Window key */
672617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x69;
673617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
674617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* right Window key */
675617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x6a;
676617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
677617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5d:	/* menu key */
678617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		keycode = 0x6b;
679617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		break;
680617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:	/* ignore everything else */
681617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		goto next_code;
682617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
683617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
684617b9080SKazutaka YOKOTA     	case 0xE1:	/* 0xE1 prefix */
685ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		/*
686ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * The pause/break key on the 101 keyboard produces:
687ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E1-1D-45 E1-9D-C5
688ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * Ctrl-pause/break produces:
689ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E0-46 E0-C6 (See above.)
690ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 */
691617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
692617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode == 0x1D)
693617b9080SKazutaka YOKOTA 	    		state->ks_prefix = 0x1D;
694617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
695617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOT REACHED */
696617b9080SKazutaka YOKOTA     	case 0x1D:	/* pause / break */
697617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
698617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode != 0x45)
699617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
700617b9080SKazutaka YOKOTA 		keycode = 0x68;
701617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
702617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
703617b9080SKazutaka YOKOTA 
704ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	if (kbd->kb_type == KB_84) {
705ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
706ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* *(numpad)/print screen */
707ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & SHIFTS)
708ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	    			keycode = 0x5c;	/* print screen */
709ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
710ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x45:	/* num lock/pause */
711ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
712ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x68;	/* pause */
713ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
714ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* scroll lock/break */
715ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
716ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
717ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
718ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
719ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	} else if (kbd->kb_type == KB_101) {
720ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
721ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* print screen */
722ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & ALTS)
723ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x54;	/* sysrq */
724ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
725ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x68:	/* pause/break */
726ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
727ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
728ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
729ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
730ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	}
731ffba82a9SKazutaka YOKOTA 
732617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the key code in the K_CODE mode */
733617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_CODE)
734617b9080SKazutaka YOKOTA 		return (keycode | (scancode & 0x80));
735617b9080SKazutaka YOKOTA 
736617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* compose a character code */
737617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_flags & COMPOSE) {
73883fc7c6cSKazutaka YOKOTA 		switch (keycode | (scancode & 0x80)) {
739617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key pressed, process it */
740617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47: case 0x48: case 0x49:	/* keypad 7,8,9 */
741617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
742194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x40;
743617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
744617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
745617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
746617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B: case 0x4C: case 0x4D:	/* keypad 4,5,6 */
747617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
748194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x47;
749617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
750617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
751617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
752617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F: case 0x50: case 0x51:	/* keypad 1,2,3 */
753617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
754194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x4E;
755617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
756617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
757617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
758617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:				/* keypad 0 */
759617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
760617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
761617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
762617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
763617b9080SKazutaka YOKOTA 
764617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key released, no interest here */
765617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xC7: case 0xC8: case 0xC9:	/* keypad 7,8,9 */
766617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCB: case 0xCC: case 0xCD:	/* keypad 4,5,6 */
767617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCF: case 0xD0: case 0xD1:	/* keypad 1,2,3 */
768617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xD2:				/* keypad 0 */
769617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
770617b9080SKazutaka YOKOTA 
771617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:				/* left alt key */
772617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
773617b9080SKazutaka YOKOTA 
774617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
775617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > 0) {
776617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
777617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
778617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
779617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
780617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
781617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
782617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
783617b9080SKazutaka YOKOTA 
784617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* keycode to key action */
785617b9080SKazutaka YOKOTA 	action = genkbd_keyaction(kbd, keycode, scancode & 0x80,
786617b9080SKazutaka YOKOTA 				  &state->ks_state, &state->ks_accents);
787617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (action == NOKEY)
788617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
789617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
790617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
791617b9080SKazutaka YOKOTA }
792617b9080SKazutaka YOKOTA 
793617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if char is waiting */
794617b9080SKazutaka YOKOTA static int
795617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check_char(keyboard_t *kbd)
796617b9080SKazutaka YOKOTA {
797617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
798617b9080SKazutaka YOKOTA 
799617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
800617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
801617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
802617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0))
803617b9080SKazutaka YOKOTA 		return TRUE;
804617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(state->kbdc);
805617b9080SKazutaka YOKOTA }
806617b9080SKazutaka YOKOTA 
807617b9080SKazutaka YOKOTA /* some useful control functions */
808617b9080SKazutaka YOKOTA static int
809617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_ioctl(keyboard_t *kbd, u_long cmd, caddr_t arg)
810617b9080SKazutaka YOKOTA {
811617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* trasnlate LED_XXX bits into the device specific bits */
812617b9080SKazutaka YOKOTA 	static u_char ledmap[8] = {
813617b9080SKazutaka YOKOTA 		0, 4, 2, 6, 1, 5, 3, 7,
814617b9080SKazutaka YOKOTA 	};
815617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state = kbd->kb_data;
816617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
817617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
818617b9080SKazutaka YOKOTA 	int i;
819617b9080SKazutaka YOKOTA 
820617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
821617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (cmd) {
822617b9080SKazutaka YOKOTA 
823617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBMODE:		/* get keyboard mode */
824617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_mode;
825617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
826617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBMODE:		/* set keyboard mode */
827617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (*(int *)arg) {
828617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_XLATE:
829617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != K_XLATE) {
830617b9080SKazutaka YOKOTA 				/* make lock key state and LED state match */
831617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
832617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state |= KBD_LED_VAL(kbd);
833617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
834617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* FALL THROUGH */
835617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_RAW:
836617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_CODE:
837617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != *(int *)arg) {
838617b9080SKazutaka YOKOTA 				atkbd_clear_state(kbd);
839617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_mode = *(int *)arg;
840617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
841617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
842617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
843617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
844617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
845617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
846617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
847617b9080SKazutaka YOKOTA 
848617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGETLED:		/* get keyboard LED */
849617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = KBD_LED_VAL(kbd);
850617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
851617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSETLED:		/* set keyboard LED */
852617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOTE: lock key state in ks_state won't be changed */
853617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
854617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
855617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
856617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
857617b9080SKazutaka YOKOTA 		i = *(int *)arg;
858617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* replace CAPS LED with ALTGR LED for ALTGR keyboards */
8592073104fSAndrey A. Chernov 		if (state->ks_mode == K_XLATE &&
8602073104fSAndrey A. Chernov 		    kbd->kb_keymap->n_keys > ALTGR_OFFSET) {
861617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (i & ALKED)
862617b9080SKazutaka YOKOTA 				i |= CLKED;
863617b9080SKazutaka YOKOTA 			else
864617b9080SKazutaka YOKOTA 				i &= ~CLKED;
865617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
866617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
867617b9080SKazutaka YOKOTA 			error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_LEDS,
868617b9080SKazutaka YOKOTA 					  ledmap[i & LED_MASK]);
869617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (error) {
870617b9080SKazutaka YOKOTA 				splx(s);
871617b9080SKazutaka YOKOTA 				return error;
872617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
873617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
874617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_LED_VAL(kbd) = *(int *)arg;
875617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
876617b9080SKazutaka YOKOTA 
877617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBSTATE:	/* get lock key state */
878617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_state & LOCK_MASK;
879617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
880617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBSTATE:	/* set lock key state */
881617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
882617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
883617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
884617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
885617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
886617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state |= *(int *)arg;
887617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
888617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* set LEDs and quit */
889617b9080SKazutaka YOKOTA 		return atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, arg);
890617b9080SKazutaka YOKOTA 
891e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETREPEAT:	/* set keyboard repeat rate (new interface) */
892617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
893617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
894617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
895e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = typematic(((int *)arg)[0], ((int *)arg)[1]);
89657995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, i);
89757995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
89857995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(i);
89957995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(i);
90057995893SKazutaka YOKOTA 		}
90157995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
902e9deda23SKazutaka YOKOTA 
903e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETRAD:		/* set keyboard repeat rate (old interface) */
904e9deda23SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
905e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
906e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
90757995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, *(int *)arg);
90857995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
90957995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(*(int *)arg);
91057995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(*(int *)arg);
91157995893SKazutaka YOKOTA 		}
91257995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
913617b9080SKazutaka YOKOTA 
914617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table */
915617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAPENT:	/* set keyboard translation table entry */
916617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_DEADKEYMAP:	/* set accent key translation table */
917617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_accents = 0;
918617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* FALL THROUGH */
919617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
920617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
921617b9080SKazutaka YOKOTA 		return genkbd_commonioctl(kbd, cmd, arg);
922617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
923617b9080SKazutaka YOKOTA 
924617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
925617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
926617b9080SKazutaka YOKOTA }
927617b9080SKazutaka YOKOTA 
928617b9080SKazutaka YOKOTA /* lock the access to the keyboard */
929617b9080SKazutaka YOKOTA static int
930617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_lock(keyboard_t *kbd, int lock)
931617b9080SKazutaka YOKOTA {
932617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_lock(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, lock);
933617b9080SKazutaka YOKOTA }
934617b9080SKazutaka YOKOTA 
935617b9080SKazutaka YOKOTA /* clear the internal state of the keyboard */
936617b9080SKazutaka YOKOTA static void
937617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_clear_state(keyboard_t *kbd)
938617b9080SKazutaka YOKOTA {
939617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
940617b9080SKazutaka YOKOTA 
941617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
942617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_flags = 0;
943e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state->ks_polling = 0;
944617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_state &= LOCK_MASK;	/* preserve locking key state */
945617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_accents = 0;
946617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_composed_char = 0;
947617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
948617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_prefix = 0; /* XXX */
949617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
950617b9080SKazutaka YOKOTA }
951617b9080SKazutaka YOKOTA 
952617b9080SKazutaka YOKOTA /* save the internal state */
953617b9080SKazutaka YOKOTA static int
954617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_get_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
955617b9080SKazutaka YOKOTA {
956617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len == 0)
957617b9080SKazutaka YOKOTA 		return sizeof(atkbd_state_t);
958617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
959617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
960617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(kbd->kb_data, buf, sizeof(atkbd_state_t));
961617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
962617b9080SKazutaka YOKOTA }
963617b9080SKazutaka YOKOTA 
964617b9080SKazutaka YOKOTA /* set the internal state */
965617b9080SKazutaka YOKOTA static int
966617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_set_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
967617b9080SKazutaka YOKOTA {
968617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
969617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
970617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc
971617b9080SKazutaka YOKOTA 		!= ((atkbd_state_t *)buf)->kbdc)
972617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
973617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(buf, kbd->kb_data, sizeof(atkbd_state_t));
974617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
975617b9080SKazutaka YOKOTA }
976617b9080SKazutaka YOKOTA 
977e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
978e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_poll(keyboard_t *kbd, int on)
979e9deda23SKazutaka YOKOTA {
980e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
981e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int s;
982e9deda23SKazutaka YOKOTA 
983e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
984e9deda23SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
985e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (on)
986e9deda23SKazutaka YOKOTA 		++state->ks_polling;
987e9deda23SKazutaka YOKOTA 	else
988e9deda23SKazutaka YOKOTA 		--state->ks_polling;
989e9deda23SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
990e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
991e9deda23SKazutaka YOKOTA }
992e9deda23SKazutaka YOKOTA 
993617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
994617b9080SKazutaka YOKOTA 
995617b9080SKazutaka YOKOTA static int
99656f5e27cSKazutaka YOKOTA get_typematic(keyboard_t *kbd)
99756f5e27cSKazutaka YOKOTA {
99856f5e27cSKazutaka YOKOTA #ifdef __i386__
99956f5e27cSKazutaka YOKOTA 	/*
100056f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 * Only some systems allow us to retrieve the keyboard repeat
100156f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 * rate previously set via the BIOS...
100256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	 */
100356f5e27cSKazutaka YOKOTA 	struct vm86frame vmf;
100456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	u_int32_t p;
100556f5e27cSKazutaka YOKOTA 
100656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	bzero(&vmf, sizeof(vmf));
100756f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vmf.vmf_ax = 0xc000;
100856f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vm86_intcall(0x15, &vmf);
100956f5e27cSKazutaka YOKOTA 	if ((vmf.vmf_eflags & PSL_C) || vmf.vmf_ah)
101056f5e27cSKazutaka YOKOTA 		return ENODEV;
101156f5e27cSKazutaka YOKOTA         p = BIOS_PADDRTOVADDR(((u_int32_t)vmf.vmf_es << 4) + vmf.vmf_bx);
101256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	if ((readb(p + 6) & 0x40) == 0)	/* int 16, function 0x09 supported? */
101356f5e27cSKazutaka YOKOTA 		return ENODEV;
101456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vmf.vmf_ax = 0x0900;
101556f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vm86_intcall(0x16, &vmf);
101656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	if ((vmf.vmf_al & 0x08) == 0)	/* int 16, function 0x0306 supported? */
101756f5e27cSKazutaka YOKOTA 		return ENODEV;
101856f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vmf.vmf_ax = 0x0306;
101956f5e27cSKazutaka YOKOTA 	vm86_intcall(0x16, &vmf);
102056f5e27cSKazutaka YOKOTA 	kbd->kb_delay1 = typematic_delay(vmf.vmf_bh << 5);
102156f5e27cSKazutaka YOKOTA 	kbd->kb_delay2 = typematic_rate(vmf.vmf_bl);
102256f5e27cSKazutaka YOKOTA 	return 0;
102356f5e27cSKazutaka YOKOTA #else
102456f5e27cSKazutaka YOKOTA 	return ENODEV;
102556f5e27cSKazutaka YOKOTA #endif /* __i386__ */
102656f5e27cSKazutaka YOKOTA }
102756f5e27cSKazutaka YOKOTA 
102856f5e27cSKazutaka YOKOTA static int
1029617b9080SKazutaka YOKOTA setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr)
1030617b9080SKazutaka YOKOTA {
1031617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1032617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS,
1033617b9080SKazutaka YOKOTA 		((port) ? KBD_ENABLE_KBD_PORT : KBD_DISABLE_KBD_PORT)
1034617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | ((intr) ? KBD_ENABLE_KBD_INT : KBD_DISABLE_KBD_INT)))
1035617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 1;
1036617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1037617b9080SKazutaka YOKOTA }
1038617b9080SKazutaka YOKOTA 
1039617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1040617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_echo(KBDC kbdc)
1041617b9080SKazutaka YOKOTA {
1042617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1043617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE))
1044617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1045617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1046617b9080SKazutaka YOKOTA 
1047617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if something is present */
1048617b9080SKazutaka YOKOTA 	write_kbd_command(kbdc, KBDC_ECHO);
1049617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (read_kbd_data(kbdc) != KBD_ECHO) {
1050617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1051617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1052617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1053617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1054617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1055617b9080SKazutaka YOKOTA 
1056617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1057617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE)) {
1058617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1059617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1060617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; the keyboard intr is left disabled!
1061617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1062617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1063617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1064617b9080SKazutaka YOKOTA 
1065617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1066617b9080SKazutaka YOKOTA }
1067617b9080SKazutaka YOKOTA 
1068617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1069617b9080SKazutaka YOKOTA probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags)
1070617b9080SKazutaka YOKOTA {
1071617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1072617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Don't try to print anything in this function.  The low-level
1073617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * console may not have been initialized yet...
1074617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1075617b9080SKazutaka YOKOTA 	int err;
1076617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1077617b9080SKazutaka YOKOTA 	int m;
1078617b9080SKazutaka YOKOTA 
1079617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1080617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1081617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1082617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1083617b9080SKazutaka YOKOTA 
1084aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1085aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1086aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1087617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* flush any noise in the buffer */
1088aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 100);
1089617b9080SKazutaka YOKOTA 
1090617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current keyboard controller command byte */
1091617b9080SKazutaka YOKOTA 	m = kbdc_get_device_mask(kbdc) & ~KBD_KBD_CONTROL_BITS;
1092617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1093617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1094617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1095617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1096617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1097617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1098617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1099617b9080SKazutaka YOKOTA 
1100617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1101617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard may have been screwed up by the boot block.
1102617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * We may just be able to recover from error by testing the controller
1103617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * and the keyboard port. The controller command byte needs to be
1104617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * saved before this recovery operation, as some controllers seem
1105617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * to set the command byte to particular values.
1106617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1107617b9080SKazutaka YOKOTA 	test_controller(kbdc);
1108617b9080SKazutaka YOKOTA 	test_kbd_port(kbdc);
1109617b9080SKazutaka YOKOTA 
1110617b9080SKazutaka YOKOTA 	err = get_kbd_echo(kbdc);
1111a68d00e3SKazutaka YOKOTA 
1112a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	/*
1113a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * Even if the keyboard doesn't seem to be present (err != 0),
1114a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * we shall enable the keyboard port and interrupt so that
1115a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the driver will be operable when the keyboard is attached
1116a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * to the system later.  It is NOT recommended to hot-plug
1117a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the AT keyboard, but many people do so...
1118a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 */
1119a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1120a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE);
1121a68d00e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1122617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (err == 0) {
1123617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1124617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
1125617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* try to restore the command byte as before */
1126617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1127617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1128617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1129a68d00e3SKazutaka YOKOTA #endif
1130617b9080SKazutaka YOKOTA 
1131617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1132617b9080SKazutaka YOKOTA 	return err;
1133617b9080SKazutaka YOKOTA }
1134617b9080SKazutaka YOKOTA 
1135617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1136617b9080SKazutaka YOKOTA init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags)
1137617b9080SKazutaka YOKOTA {
1138617b9080SKazutaka YOKOTA 	int codeset;
1139617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id;
1140617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1141617b9080SKazutaka YOKOTA 
1142617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1143617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1144617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1145617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1146617b9080SKazutaka YOKOTA 
1147aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1148aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1149aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1150617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current controller command byte */
115182d654e8SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 200);
1152617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1153617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1154617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1155617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1156617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to get the current command byte value.\n");
1157617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1158617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1159617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1160617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: the current kbd controller command byte %04x\n",
1161617b9080SKazutaka YOKOTA 		       c);
1162617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1163617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* override the keyboard lock switch */
1164617b9080SKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK;
1165617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1166617b9080SKazutaka YOKOTA 
1167617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1168617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE)) {
1169617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1170617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to set the command byte.\n");
1171617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1172617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1173617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1174617b9080SKazutaka YOKOTA 
1175617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1176617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Check if we have an XT keyboard before we attempt to reset it.
1177617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The procedure assumes that the keyboard and the controller have
1178617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * been set up properly by BIOS and have not been messed up
1179617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * during the boot process.
1180617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1181617b9080SKazutaka YOKOTA 	codeset = -1;
1182617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (flags & KB_CONF_ALT_SCANCODESET)
1183617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* the user says there is a XT keyboard */
1184617b9080SKazutaka YOKOTA 		codeset = 1;
1185617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_DETECT_XT_KEYBOARD
1186617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if ((c & KBD_TRANSLATION) == 0) {
1187617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* SET_SCANCODE_SET is not always supported; ignore error */
1188617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 0)
1189617b9080SKazutaka YOKOTA 			== KBD_ACK)
1190617b9080SKazutaka YOKOTA 			codeset = read_kbd_data(kbdc);
1191617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1192617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1193617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: scancode set %d\n", codeset);
1194617b9080SKazutaka YOKOTA #endif /* KBD_DETECT_XT_KEYBOARD */
1195617b9080SKazutaka YOKOTA 
1196617b9080SKazutaka YOKOTA 	*type = KB_OTHER;
1197617b9080SKazutaka YOKOTA 	id = get_kbd_id(kbdc);
1198617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch(id) {
1199934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x41ab:	/* 101/102/... Enhanced */
1200934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x83ab:	/* ditto */
1201934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x54ab:	/* SpaceSaver */
1202934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x84ab:	/* ditto */
1203934d11e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1204934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x90ab:	/* 'G' */
1205934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x91ab:	/* 'P' */
1206934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x92ab:	/* 'A' */
1207934d11e3SKazutaka YOKOTA #endif
1208617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_101;
1209617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1210617b9080SKazutaka YOKOTA 	case -1:	/* AT 84 keyboard doesn't return ID */
1211617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_84;
1212617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1213617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
1214617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1215617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1216617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1217617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: keyboard ID 0x%x (%d)\n", id, *type);
1218617b9080SKazutaka YOKOTA 
1219617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset keyboard hardware */
1220617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(flags & KB_CONF_NO_RESET) && !reset_kbd(kbdc)) {
1221617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1222617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * KEYBOARD ERROR
1223617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * Keyboard reset may fail either because the keyboard
1224617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * doen't exist, or because the keyboard doesn't pass
1225617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the self-test, or the keyboard controller on the
1226617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * motherboard and the keyboard somehow fail to shake hands.
1227617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * It is just possible, particularly in the last case,
1228617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * that the keyoard controller may be left in a hung state.
1229617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * test_controller() and test_kbd_port() appear to bring
1230617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the keyboard controller back (I don't know why and how,
1231617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * though.)
1232617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1233617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1234617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1235617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1236617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1237617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We could disable the keyboard port and interrupt... but,
1238617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the keyboard may still exist (see above).
1239617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1240617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1241617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1242617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (bootverbose)
1243617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: failed to reset the keyboard.\n");
1244617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1245617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1246617b9080SKazutaka YOKOTA 
1247617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1248617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Allow us to set the XT_KEYBD flag in UserConfig so that keyboards
1249617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * such as those on the IBM ThinkPad laptop computers can be used
1250617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * with the standard console driver.
1251617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1252617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (codeset == 1) {
1253617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc,
1254617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBDC_SET_SCANCODE_SET, codeset) == KBD_ACK) {
1255617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* XT kbd doesn't need scan code translation */
1256617b9080SKazutaka YOKOTA 			c &= ~KBD_TRANSLATION;
1257617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
1258617b9080SKazutaka YOKOTA 			/*
1259617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * KEYBOARD ERROR
1260617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * The XT kbd isn't usable unless the proper scan
1261617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * code set is selected.
1262617b9080SKazutaka YOKOTA 			 */
1263617b9080SKazutaka YOKOTA 			set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1264617b9080SKazutaka YOKOTA 			kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1265617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: unable to set the XT keyboard mode.\n");
1266617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EIO;
1267617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
1268617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1269617b9080SKazutaka YOKOTA 
1270f359876fSKazutaka YOKOTA #ifdef __alpha__
1271f359876fSKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command_and_data(
1272f359876fSKazutaka YOKOTA 		kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 2) != KBD_ACK) {
1273f359876fSKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: can't set translation.\n");
1274f359876fSKazutaka YOKOTA 
1275f359876fSKazutaka YOKOTA 	}
1276f359876fSKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_TRANSLATION;
1277f359876fSKazutaka YOKOTA #endif
1278f359876fSKazutaka YOKOTA 
1279617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1280617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1281617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK,
1282617b9080SKazutaka YOKOTA 		(c & (KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK))
1283617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | KBD_ENABLE_KBD_PORT | KBD_ENABLE_KBD_INT)) {
1284617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1285617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1286617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; we are left with the disabled
1287617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * keyboard intr.
1288617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1289617b9080SKazutaka YOKOTA 		set_controller_command_byte(kbdc, 0xff, c);
1290617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1291617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to enable the keyboard port and intr.\n");
1292617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1293617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1294617b9080SKazutaka YOKOTA 
1295617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1296617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1297617b9080SKazutaka YOKOTA }
1298617b9080SKazutaka YOKOTA 
1299617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1300617b9080SKazutaka YOKOTA write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data)
1301617b9080SKazutaka YOKOTA {
1302617b9080SKazutaka YOKOTA     int s;
1303617b9080SKazutaka YOKOTA 
1304617b9080SKazutaka YOKOTA     /* prevent the timeout routine from polling the keyboard */
1305617b9080SKazutaka YOKOTA     if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE))
1306617b9080SKazutaka YOKOTA 	return EBUSY;
1307617b9080SKazutaka YOKOTA 
1308617b9080SKazutaka YOKOTA     /* disable the keyboard and mouse interrupt */
1309617b9080SKazutaka YOKOTA     s = spltty();
1310617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1311617b9080SKazutaka YOKOTA     c = get_controller_command_byte(kbdc);
1312617b9080SKazutaka YOKOTA     if ((c == -1)
1313617b9080SKazutaka YOKOTA 	|| !set_controller_command_byte(kbdc,
1314617b9080SKazutaka YOKOTA             kbdc_get_device_mask(kbdc),
1315617b9080SKazutaka YOKOTA             KBD_DISABLE_KBD_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT
1316617b9080SKazutaka YOKOTA                 | KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_AUX_INT)) {
1317617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* CONTROLLER ERROR */
1318617b9080SKazutaka YOKOTA         kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1319617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1320617b9080SKazutaka YOKOTA 	return EIO;
1321617b9080SKazutaka YOKOTA     }
1322617b9080SKazutaka YOKOTA     /*
1323617b9080SKazutaka YOKOTA      * Now that the keyboard controller is told not to generate
1324617b9080SKazutaka YOKOTA      * the keyboard and mouse interrupts, call `splx()' to allow
1325617b9080SKazutaka YOKOTA      * the other tty interrupts. The clock interrupt may also occur,
1326617b9080SKazutaka YOKOTA      * but the timeout routine (`scrn_timer()') will be blocked
1327617b9080SKazutaka YOKOTA      * by the lock flag set via `kbdc_lock()'
1328617b9080SKazutaka YOKOTA      */
1329617b9080SKazutaka YOKOTA     splx(s);
1330617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1331617b9080SKazutaka YOKOTA 
1332617b9080SKazutaka YOKOTA     if (send_kbd_command_and_data(kbdc, command, data) != KBD_ACK)
1333617b9080SKazutaka YOKOTA         send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1334617b9080SKazutaka YOKOTA 
1335617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1336617b9080SKazutaka YOKOTA     /* restore the interrupts */
1337617b9080SKazutaka YOKOTA     if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1338617b9080SKazutaka YOKOTA             kbdc_get_device_mask(kbdc),
1339617b9080SKazutaka YOKOTA 	    c & (KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_AUX_CONTROL_BITS))) {
1340617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* CONTROLLER ERROR */
1341617b9080SKazutaka YOKOTA     }
1342617b9080SKazutaka YOKOTA #else
1343617b9080SKazutaka YOKOTA     splx(s);
1344617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1345617b9080SKazutaka YOKOTA     kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1346617b9080SKazutaka YOKOTA 
1347617b9080SKazutaka YOKOTA     return 0;
1348617b9080SKazutaka YOKOTA }
1349617b9080SKazutaka YOKOTA 
1350617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1351617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_id(KBDC kbdc)
1352617b9080SKazutaka YOKOTA {
1353617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id1, id2;
1354617b9080SKazutaka YOKOTA 
1355617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1356617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = id2 = -1;
1357617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command(kbdc, KBDC_SEND_DEV_ID) != KBD_ACK)
1358617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1359617b9080SKazutaka YOKOTA 
1360617b9080SKazutaka YOKOTA 	DELAY(10000); 	/* 10 msec delay */
1361617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = read_kbd_data(kbdc);
1362617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (id1 != -1)
1363617b9080SKazutaka YOKOTA 		id2 = read_kbd_data(kbdc);
1364617b9080SKazutaka YOKOTA 
1365617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((id1 == -1) || (id2 == -1)) {
1366617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1367617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1368617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1369617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1370617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1371617b9080SKazutaka YOKOTA 	return ((id2 << 8) | id1);
1372617b9080SKazutaka YOKOTA }
1373617b9080SKazutaka YOKOTA 
1374e9deda23SKazutaka YOKOTA static int delays[] = { 250, 500, 750, 1000 };
1375e9deda23SKazutaka YOKOTA static int rates[] = {  34,  38,  42,  46,  50,  55,  59,  63,
1376e9deda23SKazutaka YOKOTA 			68,  76,  84,  92, 100, 110, 118, 126,
1377e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       136, 152, 168, 184, 200, 220, 236, 252,
1378e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       272, 304, 336, 368, 400, 440, 472, 504 };
137957995893SKazutaka YOKOTA 
138057995893SKazutaka YOKOTA static int
138157995893SKazutaka YOKOTA typematic_delay(int i)
138257995893SKazutaka YOKOTA {
138357995893SKazutaka YOKOTA 	return delays[(i >> 5) & 3];
138457995893SKazutaka YOKOTA }
138557995893SKazutaka YOKOTA 
138657995893SKazutaka YOKOTA static int
138757995893SKazutaka YOKOTA typematic_rate(int i)
138857995893SKazutaka YOKOTA {
138957995893SKazutaka YOKOTA 	return rates[i & 0x1f];
139057995893SKazutaka YOKOTA }
139157995893SKazutaka YOKOTA 
139257995893SKazutaka YOKOTA static int
139357995893SKazutaka YOKOTA typematic(int delay, int rate)
139457995893SKazutaka YOKOTA {
1395e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int value;
1396e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
1397e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1398e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(delays)/sizeof(delays[0]) - 1; i > 0; --i) {
1399e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (delay >= delays[i])
1400e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1401e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1402e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value = i << 5;
1403e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(rates)/sizeof(rates[0]) - 1; i > 0; --i) {
1404e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (rate >= rates[i])
1405e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1406e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1407e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value |= i;
1408e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return value;
1409e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1410