xref: /freebsd/sys/dev/atkbdc/atkbd.c (revision b19f7eec)
1617b9080SKazutaka YOKOTA /*-
2617b9080SKazutaka YOKOTA  * Copyright (c) 1999 Kazutaka YOKOTA <yokota@zodiac.mech.utsunomiya-u.ac.jp>
3617b9080SKazutaka YOKOTA  * All rights reserved.
4617b9080SKazutaka YOKOTA  *
5617b9080SKazutaka YOKOTA  * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
6617b9080SKazutaka YOKOTA  * modification, are permitted provided that the following conditions
7617b9080SKazutaka YOKOTA  * are met:
8617b9080SKazutaka YOKOTA  * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
9617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer as
10617b9080SKazutaka YOKOTA  *    the first lines of this file unmodified.
11617b9080SKazutaka YOKOTA  * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
12617b9080SKazutaka YOKOTA  *    notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
13617b9080SKazutaka YOKOTA  *    documentation and/or other materials provided with the distribution.
14617b9080SKazutaka YOKOTA  *
15617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHORS ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
16617b9080SKazutaka YOKOTA  * IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
17617b9080SKazutaka YOKOTA  * OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
18617b9080SKazutaka YOKOTA  * IN NO EVENT SHALL THE AUTHORS BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
19617b9080SKazutaka YOKOTA  * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
20617b9080SKazutaka YOKOTA  * NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
21617b9080SKazutaka YOKOTA  * DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
22617b9080SKazutaka YOKOTA  * THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
23617b9080SKazutaka YOKOTA  * (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
24617b9080SKazutaka YOKOTA  * THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
25617b9080SKazutaka YOKOTA  *
26617b9080SKazutaka YOKOTA  */
27617b9080SKazutaka YOKOTA 
28aad970f1SDavid E. O'Brien #include <sys/cdefs.h>
29aad970f1SDavid E. O'Brien __FBSDID("$FreeBSD$");
30aad970f1SDavid E. O'Brien 
319fddcc66SRuslan Ermilov #include "opt_compat.h"
32617b9080SKazutaka YOKOTA #include "opt_kbd.h"
33e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "opt_atkbd.h"
34617b9080SKazutaka YOKOTA 
35617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/param.h>
36617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/systm.h>
37617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/kernel.h>
38d3c87b85SKazutaka YOKOTA #include <sys/bus.h>
39520b6353SMarius Strobl #include <sys/eventhandler.h>
40617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/proc.h>
41104a9b7eSAlexander Kabaev #include <sys/limits.h>
42617b9080SKazutaka YOKOTA #include <sys/malloc.h>
43617b9080SKazutaka YOKOTA 
44db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/bus.h>
45db3e34cbSKazutaka YOKOTA #include <machine/resource.h>
46db3e34cbSKazutaka YOKOTA 
47ee8cbcb4SJung-uk Kim #if defined(__i386__) || defined(__amd64__)
4856f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/md_var.h>
4956f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <machine/psl.h>
5056f5e27cSKazutaka YOKOTA 
5156f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/vm.h>
5256f5e27cSKazutaka YOKOTA #include <vm/pmap.h>
53092a5c45SJohn Baldwin #include <vm/vm_param.h>
54520b6353SMarius Strobl 
55520b6353SMarius Strobl #include <isa/isareg.h>
568b1620e0SXin LI #endif /* __i386__ || __amd64__ */
5756f5e27cSKazutaka YOKOTA 
5876495257SKazutaka YOKOTA #include <sys/kbio.h>
59617b9080SKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdreg.h>
60520b6353SMarius Strobl #include <dev/atkbdc/atkbdreg.h>
61520b6353SMarius Strobl #include <dev/atkbdc/atkbdcreg.h>
62f359876fSKazutaka YOKOTA 
63fadf3fb9SJohn Baldwin typedef struct atkbd_state {
64fadf3fb9SJohn Baldwin 	KBDC		kbdc;		/* keyboard controller */
65fadf3fb9SJohn Baldwin 	int		ks_mode;	/* input mode (K_XLATE,K_RAW,K_CODE) */
66fadf3fb9SJohn Baldwin 	int		ks_flags;	/* flags */
67fadf3fb9SJohn Baldwin #define COMPOSE		(1 << 0)
68fadf3fb9SJohn Baldwin 	int		ks_polling;
69fadf3fb9SJohn Baldwin 	int		ks_state;	/* shift/lock key state */
70fadf3fb9SJohn Baldwin 	int		ks_accents;	/* accent key index (> 0) */
71fadf3fb9SJohn Baldwin 	u_int		ks_composed_char; /* composed char code (> 0) */
72fadf3fb9SJohn Baldwin 	u_char		ks_prefix;	/* AT scan code prefix */
73fadf3fb9SJohn Baldwin 	struct callout	ks_timer;
74fadf3fb9SJohn Baldwin } atkbd_state_t;
75fadf3fb9SJohn Baldwin 
76fadf3fb9SJohn Baldwin static void		atkbd_timeout(void *arg);
77520b6353SMarius Strobl static void		atkbd_shutdown_final(void *v);
786c176113SMichael Gmelin static int		atkbd_reset(KBDC kbdc, int flags, int c);
796c176113SMichael Gmelin 
806c176113SMichael Gmelin #define HAS_QUIRK(p, q)		(((atkbdc_softc_t *)(p))->quirks & q)
816c176113SMichael Gmelin #define ALLOW_DISABLE_KBD(kbdc)	!HAS_QUIRK(kbdc, KBDC_QUIRK_KEEP_ACTIVATED)
82617b9080SKazutaka YOKOTA 
83b19f7eecSRoger Pau Monné #define DEFAULT_DELAY		0x1  /* 500ms */
84b19f7eecSRoger Pau Monné #define DEFAULT_RATE		0x10 /* 14Hz */
85b19f7eecSRoger Pau Monné 
86617b9080SKazutaka YOKOTA int
870897438aSWarner Losh atkbd_probe_unit(device_t dev, int irq, int flags)
88617b9080SKazutaka YOKOTA {
89617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
90617b9080SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
91e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int error;
92617b9080SKazutaka YOKOTA 
93617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
94617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
95617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
96617b9080SKazutaka YOKOTA 
970897438aSWarner Losh 	args[0] = device_get_unit(device_get_parent(dev));
98617b9080SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
990897438aSWarner Losh 	error = (*sw->probe)(device_get_unit(dev), args, flags);
100e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
101e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
102e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
103617b9080SKazutaka YOKOTA }
104617b9080SKazutaka YOKOTA 
105617b9080SKazutaka YOKOTA int
1060897438aSWarner Losh atkbd_attach_unit(device_t dev, keyboard_t **kbd, int irq, int flags)
107617b9080SKazutaka YOKOTA {
108617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_switch_t *sw;
109fadf3fb9SJohn Baldwin 	atkbd_state_t *state;
110e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int args[2];
111617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
1120897438aSWarner Losh 	int unit;
113617b9080SKazutaka YOKOTA 
114617b9080SKazutaka YOKOTA 	sw = kbd_get_switch(ATKBD_DRIVER_NAME);
115617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (sw == NULL)
116617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
117617b9080SKazutaka YOKOTA 
118617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* reset, initialize and enable the device */
1190897438aSWarner Losh 	unit = device_get_unit(dev);
1200897438aSWarner Losh 	args[0] = device_get_unit(device_get_parent(dev));
121e9deda23SKazutaka YOKOTA 	args[1] = irq;
122800da3b2SKazutaka YOKOTA 	*kbd = NULL;
123e9deda23SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->probe)(unit, args, flags);
124617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
125e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
126800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = (*sw->init)(unit, kbd, args, flags);
127e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (error)
128e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return error;
129800da3b2SKazutaka YOKOTA 	(*sw->enable)(*kbd);
130617b9080SKazutaka YOKOTA 
131617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_INSTALL_CDEV
132617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* attach a virtual keyboard cdev */
133800da3b2SKazutaka YOKOTA 	error = kbd_attach(*kbd);
134617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (error)
135617b9080SKazutaka YOKOTA 		return error;
136617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
137617b9080SKazutaka YOKOTA 
138617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
139617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * This is a kludge to compensate for lost keyboard interrupts.
140617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * A similar code used to be in syscons. See below. XXX
141617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
142fadf3fb9SJohn Baldwin 	state = (atkbd_state_t *)(*kbd)->kb_data;
143fadf3fb9SJohn Baldwin 	callout_init(&state->ks_timer, 0);
144800da3b2SKazutaka YOKOTA 	atkbd_timeout(*kbd);
145617b9080SKazutaka YOKOTA 
146617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
147800da3b2SKazutaka YOKOTA 		(*sw->diag)(*kbd, bootverbose);
148520b6353SMarius Strobl 
149520b6353SMarius Strobl 	EVENTHANDLER_REGISTER(shutdown_final, atkbd_shutdown_final, *kbd,
150520b6353SMarius Strobl 	    SHUTDOWN_PRI_DEFAULT);
151520b6353SMarius Strobl 
152617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
153617b9080SKazutaka YOKOTA }
154617b9080SKazutaka YOKOTA 
155617b9080SKazutaka YOKOTA static void
156617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_timeout(void *arg)
157617b9080SKazutaka YOKOTA {
158fadf3fb9SJohn Baldwin 	atkbd_state_t *state;
159617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
160617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
161617b9080SKazutaka YOKOTA 
162617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1637c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The original text of the following comments are extracted
1647c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * from syscons.c (1.287)
1657c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
166617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * With release 2.1 of the Xaccel server, the keyboard is left
167617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * hanging pretty often. Apparently an interrupt from the
168617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * keyboard is lost, and I don't know why (yet).
1697c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This ugly hack calls the low-level interrupt routine if input
1707c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * is ready for the keyboard and conveniently hides the problem. XXX
1717c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1727c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * Try removing anything stuck in the keyboard controller; whether
1737c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * it's a keyboard scan code or mouse data. The low-level
1747c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * interrupt routine doesn't read the mouse data directly,
1757c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * but the keyboard controller driver will, as a side effect.
176617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
177617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1787c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * And here is bde's original comment about this:
1797c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1807c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * This is necessary to handle edge triggered interrupts - if we
1817c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * returned when our IRQ is high due to unserviced input, then there
1827c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * would be no more keyboard IRQs until the keyboard is reset by
1837c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * external powers.
1847c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 *
1857c6f57a3SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard apparently unwedges the irq in most cases.
186617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
187617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
188617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd = (keyboard_t *)arg;
189259699b2SWojciech A. Koszek 	if (kbdd_lock(kbd, TRUE)) {
190617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
191617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * We have seen the lock flag is not set. Let's reset
192617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * the flag early, otherwise the LED update routine fails
193617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * which may want the lock during the interrupt routine.
194617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
195259699b2SWojciech A. Koszek 		kbdd_lock(kbd, FALSE);
196259699b2SWojciech A. Koszek 		if (kbdd_check_char(kbd))
197259699b2SWojciech A. Koszek 			kbdd_intr(kbd, NULL);
198617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
199617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
200fadf3fb9SJohn Baldwin 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
201fadf3fb9SJohn Baldwin 	callout_reset(&state->ks_timer, hz / 10, atkbd_timeout, arg);
202617b9080SKazutaka YOKOTA }
203617b9080SKazutaka YOKOTA 
204617b9080SKazutaka YOKOTA /* LOW-LEVEL */
205617b9080SKazutaka YOKOTA 
206617b9080SKazutaka YOKOTA #define ATKBD_DEFAULT	0
207617b9080SKazutaka YOKOTA 
208617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard driver declaration */
209617b9080SKazutaka YOKOTA static int		atkbd_configure(int flags);
210617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_probe_t	atkbd_probe;
211617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_init_t	atkbd_init;
212617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_term_t	atkbd_term;
213617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_intr_t	atkbd_intr;
214617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_test_if_t	atkbd_test_if;
215617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_enable_t	atkbd_enable;
216617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_disable_t	atkbd_disable;
217617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_t	atkbd_read;
218617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_t	atkbd_check;
219617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_read_char_t	atkbd_read_char;
220617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_check_char_t	atkbd_check_char;
221617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_ioctl_t	atkbd_ioctl;
222617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_lock_t	atkbd_lock;
223617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_clear_state_t atkbd_clear_state;
224617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_get_state_t	atkbd_get_state;
225617b9080SKazutaka YOKOTA static kbd_set_state_t	atkbd_set_state;
226e9deda23SKazutaka YOKOTA static kbd_poll_mode_t	atkbd_poll;
227617b9080SKazutaka YOKOTA 
22851da11a2SMark Murray static keyboard_switch_t atkbdsw = {
229617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_probe,
230617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_init,
231617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_term,
232617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_intr,
233617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_test_if,
234617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_enable,
235617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_disable,
236617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read,
237617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check,
238617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_read_char,
239617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_check_char,
240617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_ioctl,
241617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_lock,
242617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_clear_state,
243617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_get_state,
244617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_set_state,
245617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_get_fkeystr,
246e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_poll,
247617b9080SKazutaka YOKOTA 	genkbd_diag,
248617b9080SKazutaka YOKOTA };
249617b9080SKazutaka YOKOTA 
250617b9080SKazutaka YOKOTA KEYBOARD_DRIVER(atkbd, atkbdsw, atkbd_configure);
251617b9080SKazutaka YOKOTA 
252617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
253b19f7eecSRoger Pau Monné static int		set_typematic(keyboard_t *kbd);
254617b9080SKazutaka YOKOTA static int		setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr);
255617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_echo(KBDC kbdc);
256617b9080SKazutaka YOKOTA static int		probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags);
257617b9080SKazutaka YOKOTA static int		init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags);
258617b9080SKazutaka YOKOTA static int		write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data);
259617b9080SKazutaka YOKOTA static int		get_kbd_id(KBDC kbdc);
260e9deda23SKazutaka YOKOTA static int		typematic(int delay, int rate);
26157995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_delay(int delay);
26257995893SKazutaka YOKOTA static int		typematic_rate(int rate);
263617b9080SKazutaka YOKOTA 
264617b9080SKazutaka YOKOTA /* local variables */
265617b9080SKazutaka YOKOTA 
266617b9080SKazutaka YOKOTA /* the initial key map, accent map and fkey strings */
267e9deda23SKazutaka YOKOTA #ifdef ATKBD_DFLT_KEYMAP
268e9deda23SKazutaka YOKOTA #define KBD_DFLT_KEYMAP
269e9deda23SKazutaka YOKOTA #include "atkbdmap.h"
270e9deda23SKazutaka YOKOTA #endif
271f359876fSKazutaka YOKOTA #include <dev/kbd/kbdtables.h>
272617b9080SKazutaka YOKOTA 
273617b9080SKazutaka YOKOTA /* structures for the default keyboard */
274617b9080SKazutaka YOKOTA static keyboard_t	default_kbd;
275617b9080SKazutaka YOKOTA static atkbd_state_t	default_kbd_state;
276617b9080SKazutaka YOKOTA static keymap_t		default_keymap;
277617b9080SKazutaka YOKOTA static accentmap_t	default_accentmap;
278617b9080SKazutaka YOKOTA static fkeytab_t	default_fkeytab[NUM_FKEYS];
279617b9080SKazutaka YOKOTA 
280617b9080SKazutaka YOKOTA /*
281617b9080SKazutaka YOKOTA  * The back door to the keyboard driver!
282617b9080SKazutaka YOKOTA  * This function is called by the console driver, via the kbdio module,
283617b9080SKazutaka YOKOTA  * to tickle keyboard drivers when the low-level console is being initialized.
284617b9080SKazutaka YOKOTA  * Almost nothing in the kernel has been initialied yet.  Try to probe
285617b9080SKazutaka YOKOTA  * keyboards if possible.
2862bb113d0SJeroen Ruigrok van der Werven  * NOTE: because of the way the low-level console is initialized, this routine
287617b9080SKazutaka YOKOTA  * may be called more than once!!
288617b9080SKazutaka YOKOTA  */
289617b9080SKazutaka YOKOTA static int
290617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_configure(int flags)
291617b9080SKazutaka YOKOTA {
292617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
293617b9080SKazutaka YOKOTA 	int arg[2];
294e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
295617b9080SKazutaka YOKOTA 
2966621aa5cSMaxim Sobolev 	/*
2976621aa5cSMaxim Sobolev 	 * Probe the keyboard controller, if not present or if the driver
2986621aa5cSMaxim Sobolev 	 * is disabled, unregister the keyboard if any.
2996621aa5cSMaxim Sobolev 	 */
3006621aa5cSMaxim Sobolev 	if (atkbdc_configure() != 0 ||
3016621aa5cSMaxim Sobolev 	    resource_disabled("atkbd", ATKBD_DEFAULT)) {
302e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = kbd_find_keyboard(ATKBD_DRIVER_NAME, ATKBD_DEFAULT);
303e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (i >= 0) {
304e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd = kbd_get_keyboard(i);
305e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd_unregister(kbd);
306e9deda23SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_flags &= ~KB_REGISTERED;
307e9deda23SKazutaka YOKOTA 		}
30829e59d7dSKazutaka YOKOTA 		return 0;
309e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
31057600c23SKazutaka YOKOTA 
31157600c23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX: a kludge to obtain the device configuration flags */
31257600c23SKazutaka YOKOTA 	if (resource_int_value("atkbd", ATKBD_DEFAULT, "flags", &i) == 0)
31357600c23SKazutaka YOKOTA 		flags |= i;
314617b9080SKazutaka YOKOTA 
315617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* probe the default keyboard */
316617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[0] = -1;
317617b9080SKazutaka YOKOTA 	arg[1] = -1;
318e9deda23SKazutaka YOKOTA 	kbd = NULL;
319e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_probe(ATKBD_DEFAULT, arg, flags))
320e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return 0;
321e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (atkbd_init(ATKBD_DEFAULT, &kbd, arg, flags))
322617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
323617b9080SKazutaka YOKOTA 
324e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* return the number of found keyboards */
325e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 1;
326617b9080SKazutaka YOKOTA }
327617b9080SKazutaka YOKOTA 
328617b9080SKazutaka YOKOTA /* low-level functions */
329617b9080SKazutaka YOKOTA 
330e9deda23SKazutaka YOKOTA /* detect a keyboard */
331617b9080SKazutaka YOKOTA static int
332e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_probe(int unit, void *arg, int flags)
333e9deda23SKazutaka YOKOTA {
334e9deda23SKazutaka YOKOTA 	KBDC kbdc;
335db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
336e9deda23SKazutaka YOKOTA 
337e9deda23SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
338e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
339e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_PROBED(&default_kbd))
340e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
341e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
342e9deda23SKazutaka YOKOTA 
343db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	kbdc = atkbdc_open(data[0]);
344e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (kbdc == NULL)
345e9deda23SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
346e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (probe_keyboard(kbdc, flags)) {
347e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)
348e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return ENXIO;
349e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
350e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
351e9deda23SKazutaka YOKOTA }
352e9deda23SKazutaka YOKOTA 
353e9deda23SKazutaka YOKOTA /* reset and initialize the device */
354e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
355e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_init(int unit, keyboard_t **kbdp, void *arg, int flags)
356617b9080SKazutaka YOKOTA {
357617b9080SKazutaka YOKOTA 	keyboard_t *kbd;
358617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
359617b9080SKazutaka YOKOTA 	keymap_t *keymap;
360617b9080SKazutaka YOKOTA 	accentmap_t *accmap;
361617b9080SKazutaka YOKOTA 	fkeytab_t *fkeymap;
362617b9080SKazutaka YOKOTA 	int fkeymap_size;
36356f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
364db3e34cbSKazutaka YOKOTA 	int *data = (int *)arg;	/* data[0]: controller, data[1]: irq */
365ff690962SSam Leffler 	int error, needfree;
366617b9080SKazutaka YOKOTA 
367617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* XXX */
368617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (unit == ATKBD_DEFAULT) {
369617b9080SKazutaka YOKOTA 		*kbdp = kbd = &default_kbd;
370e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && KBD_IS_CONFIGURED(kbd))
371617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
372617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = &default_kbd_state;
373617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = &default_keymap;
374617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = &default_accentmap;
375617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = default_fkeytab;
376617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size =
377617b9080SKazutaka YOKOTA 			sizeof(default_fkeytab)/sizeof(default_fkeytab[0]);
378ff690962SSam Leffler 		needfree = 0;
379617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else if (*kbdp == NULL) {
3807cc0979fSDavid Malone 		*kbdp = kbd = malloc(sizeof(*kbd), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
3817cc0979fSDavid Malone 		state = malloc(sizeof(*state), M_DEVBUF, M_NOWAIT | M_ZERO);
382ff690962SSam Leffler 		/* NB: these will always be initialized 'cuz !KBD_IS_PROBED */
383617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = malloc(sizeof(key_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
384617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = malloc(sizeof(accent_map), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
385617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = malloc(sizeof(fkey_tab), M_DEVBUF, M_NOWAIT);
386617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = sizeof(fkey_tab)/sizeof(fkey_tab[0]);
387ff690962SSam Leffler 		needfree = 1;
3887cc0979fSDavid Malone 		if ((kbd == NULL) || (state == NULL) || (keymap == NULL)
3897cc0979fSDavid Malone 		     || (accmap == NULL) || (fkeymap == NULL)) {
390ff690962SSam Leffler 			error = ENOMEM;
391ff690962SSam Leffler 			goto bad;
392617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
393e9deda23SKazutaka YOKOTA 	} else if (KBD_IS_INITIALIZED(*kbdp) && KBD_IS_CONFIGURED(*kbdp)) {
394617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 0;
395617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
396617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd = *kbdp;
397617b9080SKazutaka YOKOTA 		state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
398617b9080SKazutaka YOKOTA 		bzero(state, sizeof(*state));
399617b9080SKazutaka YOKOTA 		keymap = kbd->kb_keymap;
400617b9080SKazutaka YOKOTA 		accmap = kbd->kb_accentmap;
401617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap = kbd->kb_fkeytab;
402617b9080SKazutaka YOKOTA 		fkeymap_size = kbd->kb_fkeytab_size;
403ff690962SSam Leffler 		needfree = 0;
404617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
405617b9080SKazutaka YOKOTA 
406e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_PROBED(kbd)) {
407db3e34cbSKazutaka YOKOTA 		state->kbdc = atkbdc_open(data[0]);
408ff690962SSam Leffler 		if (state->kbdc == NULL) {
409ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
410ff690962SSam Leffler 			goto bad;
411ff690962SSam Leffler 		}
412e9deda23SKazutaka YOKOTA 		kbd_init_struct(kbd, ATKBD_DRIVER_NAME, KB_OTHER, unit, flags,
413db3e34cbSKazutaka YOKOTA 				0, 0);
414617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&key_map, keymap, sizeof(key_map));
415617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(&accent_map, accmap, sizeof(accent_map));
416617b9080SKazutaka YOKOTA 		bcopy(fkey_tab, fkeymap,
417617b9080SKazutaka YOKOTA 		    imin(fkeymap_size * sizeof(fkeymap[0]), sizeof(fkey_tab)));
418617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd_set_maps(kbd, keymap, accmap, fkeymap, fkeymap_size);
419617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_data = (void *)state;
420617b9080SKazutaka YOKOTA 
421e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (probe_keyboard(state->kbdc, flags)) { /* shouldn't happen */
422ff690962SSam Leffler 			if (flags & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD) {
423ff690962SSam Leffler 				error = ENXIO;
424ff690962SSam Leffler 				goto bad;
425ff690962SSam Leffler 			}
426617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
427617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
428617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
429617b9080SKazutaka YOKOTA 		atkbd_clear_state(kbd);
430617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_mode = K_XLATE;
431617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
432617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * FIXME: set the initial value for lock keys in ks_state
433617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * according to the BIOS data?
434617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
435617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_PROBE_DONE(kbd);
436617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
437e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_INITIALIZED(kbd) && !(flags & KB_CONF_PROBE_ONLY)) {
4386c6028ffSKazutaka YOKOTA 		kbd->kb_config = flags & ~KB_CONF_PROBE_ONLY;
439617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)
440e9deda23SKazutaka YOKOTA 		    && init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config)
4418ce4e518SHidetoshi Shimokawa 		    && (kbd->kb_config & KB_CONF_FAIL_IF_NO_KBD)) {
4428ce4e518SHidetoshi Shimokawa 			kbd_unregister(kbd);
443ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
444ff690962SSam Leffler 			goto bad;
4458ce4e518SHidetoshi Shimokawa 		}
446e9deda23SKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
447b19f7eecSRoger Pau Monné 		set_typematic(kbd);
44856f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[0] = kbd->kb_delay1;
44956f5e27cSKazutaka YOKOTA 		delay[1] = kbd->kb_delay2;
45056f5e27cSKazutaka YOKOTA 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
451617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_INIT_DONE(kbd);
452617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
453617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_CONFIGURED(kbd)) {
454ff690962SSam Leffler 		if (kbd_register(kbd) < 0) {
455ff690962SSam Leffler 			error = ENXIO;
456ff690962SSam Leffler 			goto bad;
457ff690962SSam Leffler 		}
458617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_CONFIG_DONE(kbd);
459617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
460617b9080SKazutaka YOKOTA 
461617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
462ff690962SSam Leffler bad:
463ff690962SSam Leffler 	if (needfree) {
464ff690962SSam Leffler 		if (state != NULL)
465ff690962SSam Leffler 			free(state, M_DEVBUF);
466ff690962SSam Leffler 		if (keymap != NULL)
467ff690962SSam Leffler 			free(keymap, M_DEVBUF);
468ff690962SSam Leffler 		if (accmap != NULL)
469ff690962SSam Leffler 			free(accmap, M_DEVBUF);
470ff690962SSam Leffler 		if (fkeymap != NULL)
471ff690962SSam Leffler 			free(fkeymap, M_DEVBUF);
472ff690962SSam Leffler 		if (kbd != NULL) {
473ff690962SSam Leffler 			free(kbd, M_DEVBUF);
474ff690962SSam Leffler 			*kbdp = NULL;	/* insure ref doesn't leak to caller */
475ff690962SSam Leffler 		}
476ff690962SSam Leffler 	}
477ff690962SSam Leffler 	return error;
478617b9080SKazutaka YOKOTA }
479617b9080SKazutaka YOKOTA 
480617b9080SKazutaka YOKOTA /* finish using this keyboard */
481617b9080SKazutaka YOKOTA static int
482617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_term(keyboard_t *kbd)
483617b9080SKazutaka YOKOTA {
484fadf3fb9SJohn Baldwin 	atkbd_state_t *state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
485fadf3fb9SJohn Baldwin 
486617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbd_unregister(kbd);
487fadf3fb9SJohn Baldwin 	callout_drain(&state->ks_timer);
488617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
489617b9080SKazutaka YOKOTA }
490617b9080SKazutaka YOKOTA 
491617b9080SKazutaka YOKOTA /* keyboard interrupt routine */
492617b9080SKazutaka YOKOTA static int
493e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_intr(keyboard_t *kbd, void *arg)
494617b9080SKazutaka YOKOTA {
495018cd707SMaksim Yevmenkin 	atkbd_state_t *state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
49656f5e27cSKazutaka YOKOTA 	int delay[2];
497617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
498617b9080SKazutaka YOKOTA 
499ac3912b0SRuslan Ermilov 	if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
500ac3912b0SRuslan Ermilov 		/*
501ac3912b0SRuslan Ermilov 		 * The keyboard was not detected before;
502ac3912b0SRuslan Ermilov 		 * it must have been reconnected!
503ac3912b0SRuslan Ermilov 		 */
504f0143dacSWarner Losh 		init_keyboard(state->kbdc, &kbd->kb_type, kbd->kb_config);
505ac3912b0SRuslan Ermilov 		KBD_FOUND_DEVICE(kbd);
506ac3912b0SRuslan Ermilov 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, (caddr_t)&state->ks_state);
507b19f7eecSRoger Pau Monné 		set_typematic(kbd);
508ac3912b0SRuslan Ermilov 		delay[0] = kbd->kb_delay1;
509ac3912b0SRuslan Ermilov 		delay[1] = kbd->kb_delay2;
510ac3912b0SRuslan Ermilov 		atkbd_ioctl(kbd, KDSETREPEAT, (caddr_t)delay);
511ac3912b0SRuslan Ermilov 	}
512ac3912b0SRuslan Ermilov 
513018cd707SMaksim Yevmenkin 	if (state->ks_polling)
514018cd707SMaksim Yevmenkin 		return 0;
515018cd707SMaksim Yevmenkin 
516617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (KBD_IS_ACTIVE(kbd) && KBD_IS_BUSY(kbd)) {
517617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* let the callback function to process the input */
518617b9080SKazutaka YOKOTA 		(*kbd->kb_callback.kc_func)(kbd, KBDIO_KEYINPUT,
519617b9080SKazutaka YOKOTA 					    kbd->kb_callback.kc_arg);
520617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
521617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* read and discard the input; no one is waiting for input */
522617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
523617b9080SKazutaka YOKOTA 			c = atkbd_read_char(kbd, FALSE);
524617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (c != NOKEY);
525617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
526617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
527617b9080SKazutaka YOKOTA }
528617b9080SKazutaka YOKOTA 
529617b9080SKazutaka YOKOTA /* test the interface to the device */
530617b9080SKazutaka YOKOTA static int
531617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_test_if(keyboard_t *kbd)
532617b9080SKazutaka YOKOTA {
533617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
534617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
535617b9080SKazutaka YOKOTA 
536617b9080SKazutaka YOKOTA 	error = 0;
537617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, 10);
538617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
539617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!test_controller(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc))
540617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
541617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if (test_kbd_port(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc) != 0)
542617b9080SKazutaka YOKOTA 		error = EIO;
543617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
544617b9080SKazutaka YOKOTA 
545617b9080SKazutaka YOKOTA 	return error;
546617b9080SKazutaka YOKOTA }
547617b9080SKazutaka YOKOTA 
548617b9080SKazutaka YOKOTA /*
549617b9080SKazutaka YOKOTA  * Enable the access to the device; until this function is called,
550617b9080SKazutaka YOKOTA  * the client cannot read from the keyboard.
551617b9080SKazutaka YOKOTA  */
552617b9080SKazutaka YOKOTA static int
553617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_enable(keyboard_t *kbd)
554617b9080SKazutaka YOKOTA {
555617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
556617b9080SKazutaka YOKOTA 
557617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
558617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_ACTIVATE(kbd);
559617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
560617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
561617b9080SKazutaka YOKOTA }
562617b9080SKazutaka YOKOTA 
563617b9080SKazutaka YOKOTA /* disallow the access to the device */
564617b9080SKazutaka YOKOTA static int
565617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_disable(keyboard_t *kbd)
566617b9080SKazutaka YOKOTA {
567617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
568617b9080SKazutaka YOKOTA 
569617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
570617b9080SKazutaka YOKOTA 	KBD_DEACTIVATE(kbd);
571617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
572617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
573617b9080SKazutaka YOKOTA }
574617b9080SKazutaka YOKOTA 
575617b9080SKazutaka YOKOTA /* read one byte from the keyboard if it's allowed */
576617b9080SKazutaka YOKOTA static int
577617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read(keyboard_t *kbd, int wait)
578617b9080SKazutaka YOKOTA {
579617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
580617b9080SKazutaka YOKOTA 
581617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait)
582617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
583617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
584617b9080SKazutaka YOKOTA 		c = read_kbd_data_no_wait(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
58582d654e8SKazutaka YOKOTA 	if (c != -1)
58682d654e8SKazutaka YOKOTA 		++kbd->kb_count;
587617b9080SKazutaka YOKOTA 	return (KBD_IS_ACTIVE(kbd) ? c : -1);
588617b9080SKazutaka YOKOTA }
589617b9080SKazutaka YOKOTA 
590617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if data is waiting */
591617b9080SKazutaka YOKOTA static int
592617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check(keyboard_t *kbd)
593617b9080SKazutaka YOKOTA {
594617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
595617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
596617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc);
597617b9080SKazutaka YOKOTA }
598617b9080SKazutaka YOKOTA 
599617b9080SKazutaka YOKOTA /* read char from the keyboard */
600617b9080SKazutaka YOKOTA static u_int
601617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_read_char(keyboard_t *kbd, int wait)
602617b9080SKazutaka YOKOTA {
603617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
604617b9080SKazutaka YOKOTA 	u_int action;
605617b9080SKazutaka YOKOTA 	int scancode;
606617b9080SKazutaka YOKOTA 	int keycode;
607617b9080SKazutaka YOKOTA 
608617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
609617b9080SKazutaka YOKOTA next_code:
610617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* do we have a composed char to return? */
611617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0)) {
612617b9080SKazutaka YOKOTA 		action = state->ks_composed_char;
613617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_composed_char = 0;
614617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (action > UCHAR_MAX)
615617b9080SKazutaka YOKOTA 			return ERRKEY;
616617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
617617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
618617b9080SKazutaka YOKOTA 
619617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if there is something in the keyboard port */
620617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (wait) {
621617b9080SKazutaka YOKOTA 		do {
622617b9080SKazutaka YOKOTA 			scancode = read_kbd_data(state->kbdc);
623617b9080SKazutaka YOKOTA 		} while (scancode == -1);
624617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
625617b9080SKazutaka YOKOTA 		scancode = read_kbd_data_no_wait(state->kbdc);
626617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (scancode == -1)
627617b9080SKazutaka YOKOTA 			return NOKEY;
628617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
62982d654e8SKazutaka YOKOTA 	++kbd->kb_count;
63082d654e8SKazutaka YOKOTA 
63182d654e8SKazutaka YOKOTA #if KBDIO_DEBUG >= 10
63282d654e8SKazutaka YOKOTA 	printf("atkbd_read_char(): scancode:0x%x\n", scancode);
63382d654e8SKazutaka YOKOTA #endif
634617b9080SKazutaka YOKOTA 
635617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the byte as is for the K_RAW mode */
636617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_RAW)
637617b9080SKazutaka YOKOTA 		return scancode;
638617b9080SKazutaka YOKOTA 
639617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* translate the scan code into a keycode */
640617b9080SKazutaka YOKOTA 	keycode = scancode & 0x7F;
641617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (state->ks_prefix) {
642617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0x00:	/* normal scancode */
643617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch(scancode) {
644617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xB8:	/* left alt (compose key) released */
645617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & COMPOSE) {
646617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
647617b9080SKazutaka YOKOTA 				if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
648617b9080SKazutaka YOKOTA 					state->ks_composed_char = 0;
649617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
650617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
651617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* left alt (compose key) pressed */
652617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (!(state->ks_flags & COMPOSE)) {
653617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags |= COMPOSE;
654617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
655617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
656617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
657617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE0:
658617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xE1:
659617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_prefix = scancode;
660617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
661617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
662617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
663617b9080SKazutaka YOKOTA 	case 0xE0:		/* 0xE0 prefix */
664617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
665617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
666617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1C:	/* right enter key */
667617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x59;
668617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
669617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x1D:	/* right ctrl key */
670617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5A;
671617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
672617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x35:	/* keypad divide key */
673617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5B;
674617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
675617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* print scrn key */
676617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5C;
677617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
678617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:	/* right alt key (alt gr) */
679617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5D;
680617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
681ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* ctrl-pause/break on AT 101 (see below) */
682ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x68;
683ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
684617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47:	/* grey home key */
685617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5E;
686617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
687617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x48:	/* grey up arrow key */
688617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x5F;
689617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
690617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x49:	/* grey page up key */
691617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x60;
692617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
693617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B:	/* grey left arrow key */
694617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x61;
695617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
696617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4D:	/* grey right arrow key */
697617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x62;
698617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
699617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F:	/* grey end key */
700617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x63;
701617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
702617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x50:	/* grey down arrow key */
703617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x64;
704617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
705617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x51:	/* grey page down key */
706617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x65;
707617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
708617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:	/* grey insert key */
709617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x66;
710617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
711617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x53:	/* grey delete key */
712617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x67;
713617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
714617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* the following 3 are only used on the MS "Natural" keyboard */
715617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5b:	/* left Window key */
716617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x69;
717617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
718617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* right Window key */
719617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x6a;
720617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
721617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x5d:	/* menu key */
722617b9080SKazutaka YOKOTA 			keycode = 0x6b;
723617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
7247ea199a7SMax Khon 		case 0x5e:	/* power key */
7257ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6d;
7267ea199a7SMax Khon 			break;
7277ea199a7SMax Khon 		case 0x5f:	/* sleep key */
7287ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6e;
7297ea199a7SMax Khon 			break;
7307ea199a7SMax Khon 		case 0x63:	/* wake key */
7317ea199a7SMax Khon 			keycode = 0x6f;
7327ea199a7SMax Khon 			break;
733617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:	/* ignore everything else */
734617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
735617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
736617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
737617b9080SKazutaka YOKOTA    	case 0xE1:	/* 0xE1 prefix */
738ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		/*
739ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * The pause/break key on the 101 keyboard produces:
740ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E1-1D-45 E1-9D-C5
741ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * Ctrl-pause/break produces:
742ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 * E0-46 E0-C6 (See above.)
743ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		 */
744617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
745617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode == 0x1D)
746617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_prefix = 0x1D;
747617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
748617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOT REACHED */
749617b9080SKazutaka YOKOTA    	case 0x1D:	/* pause / break */
750617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_prefix = 0;
751617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (keycode != 0x45)
752617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
753617b9080SKazutaka YOKOTA 		keycode = 0x68;
754617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
755617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
756617b9080SKazutaka YOKOTA 
757ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	if (kbd->kb_type == KB_84) {
758ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
759ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x37:	/* *(numpad)/print screen */
760ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & SHIFTS)
761ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x5c;	/* print screen */
762ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
763ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x45:	/* num lock/pause */
764ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
765ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x68;	/* pause */
766ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
767ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x46:	/* scroll lock/break */
768ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
769ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
770ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
771ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
772ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	} else if (kbd->kb_type == KB_101) {
773ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		switch (keycode) {
774ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x5c:	/* print screen */
775ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & ALTS)
776ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x54;	/* sysrq */
777ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
778ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		case 0x68:	/* pause/break */
779ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_flags & CTLS)
780ffba82a9SKazutaka YOKOTA 				keycode = 0x6c;	/* break */
781ffba82a9SKazutaka YOKOTA 			break;
782ffba82a9SKazutaka YOKOTA 		}
783ffba82a9SKazutaka YOKOTA 	}
784ffba82a9SKazutaka YOKOTA 
785617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* return the key code in the K_CODE mode */
786617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_mode == K_CODE)
787617b9080SKazutaka YOKOTA 		return (keycode | (scancode & 0x80));
788617b9080SKazutaka YOKOTA 
789617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* compose a character code */
790617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (state->ks_flags & COMPOSE) {
79183fc7c6cSKazutaka YOKOTA 		switch (keycode | (scancode & 0x80)) {
792617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key pressed, process it */
793617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x47: case 0x48: case 0x49:	/* keypad 7,8,9 */
794617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
795194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x40;
796617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
797617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
798617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
799617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4B: case 0x4C: case 0x4D:	/* keypad 4,5,6 */
800617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
801194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x47;
802617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
803617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
804617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
805617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x4F: case 0x50: case 0x51:	/* keypad 1,2,3 */
806617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
807194da42dSKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char += keycode - 0x4E;
808617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
809617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
810617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
811617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x52:				/* keypad 0 */
812617b9080SKazutaka YOKOTA 			state->ks_composed_char *= 10;
813617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > UCHAR_MAX)
814617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
815617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
816617b9080SKazutaka YOKOTA 
817617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* key released, no interest here */
818617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xC7: case 0xC8: case 0xC9:	/* keypad 7,8,9 */
819617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCB: case 0xCC: case 0xCD:	/* keypad 4,5,6 */
820617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xCF: case 0xD0: case 0xD1:	/* keypad 1,2,3 */
821617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0xD2:				/* keypad 0 */
822617b9080SKazutaka YOKOTA 			goto next_code;
823617b9080SKazutaka YOKOTA 
824617b9080SKazutaka YOKOTA 		case 0x38:				/* left alt key */
825617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
826617b9080SKazutaka YOKOTA 
827617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
828617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_composed_char > 0) {
829617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_flags &= ~COMPOSE;
830617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_composed_char = 0;
831617b9080SKazutaka YOKOTA 				return ERRKEY;
832617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
833617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
834617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
835617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
836617b9080SKazutaka YOKOTA 
837617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* keycode to key action */
838617b9080SKazutaka YOKOTA 	action = genkbd_keyaction(kbd, keycode, scancode & 0x80,
839617b9080SKazutaka YOKOTA 				  &state->ks_state, &state->ks_accents);
840617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (action == NOKEY)
841617b9080SKazutaka YOKOTA 		goto next_code;
842617b9080SKazutaka YOKOTA 	else
843617b9080SKazutaka YOKOTA 		return action;
844617b9080SKazutaka YOKOTA }
845617b9080SKazutaka YOKOTA 
846617b9080SKazutaka YOKOTA /* check if char is waiting */
847617b9080SKazutaka YOKOTA static int
848617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_check_char(keyboard_t *kbd)
849617b9080SKazutaka YOKOTA {
850617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
851617b9080SKazutaka YOKOTA 
852617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!KBD_IS_ACTIVE(kbd))
853617b9080SKazutaka YOKOTA 		return FALSE;
854617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
855617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!(state->ks_flags & COMPOSE) && (state->ks_composed_char > 0))
856617b9080SKazutaka YOKOTA 		return TRUE;
857617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_data_ready(state->kbdc);
858617b9080SKazutaka YOKOTA }
859617b9080SKazutaka YOKOTA 
860617b9080SKazutaka YOKOTA /* some useful control functions */
861617b9080SKazutaka YOKOTA static int
862617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_ioctl(keyboard_t *kbd, u_long cmd, caddr_t arg)
863617b9080SKazutaka YOKOTA {
864520b6353SMarius Strobl 	/* translate LED_XXX bits into the device specific bits */
865617b9080SKazutaka YOKOTA 	static u_char ledmap[8] = {
866617b9080SKazutaka YOKOTA 		0, 4, 2, 6, 1, 5, 3, 7,
867617b9080SKazutaka YOKOTA 	};
868617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state = kbd->kb_data;
869617b9080SKazutaka YOKOTA 	int error;
870617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
871617b9080SKazutaka YOKOTA 	int i;
8729fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8739fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
8749fddcc66SRuslan Ermilov 	int ival;
8759fddcc66SRuslan Ermilov #endif
876617b9080SKazutaka YOKOTA 
877617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
878617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch (cmd) {
879617b9080SKazutaka YOKOTA 
880617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBMODE:		/* get keyboard mode */
881617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_mode;
882617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
8839fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
8849fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
8859fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 7):
8869fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
8879fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
8889fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
8899fddcc66SRuslan Ermilov #endif
890617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBMODE:		/* set keyboard mode */
891617b9080SKazutaka YOKOTA 		switch (*(int *)arg) {
892617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_XLATE:
893617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != K_XLATE) {
894617b9080SKazutaka YOKOTA 				/* make lock key state and LED state match */
895617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
896617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_state |= KBD_LED_VAL(kbd);
897617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
898617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* FALLTHROUGH */
899617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_RAW:
900617b9080SKazutaka YOKOTA 		case K_CODE:
901617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (state->ks_mode != *(int *)arg) {
902617b9080SKazutaka YOKOTA 				atkbd_clear_state(kbd);
903617b9080SKazutaka YOKOTA 				state->ks_mode = *(int *)arg;
904617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
905617b9080SKazutaka YOKOTA 			break;
906617b9080SKazutaka YOKOTA 		default:
907617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
908617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
909617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
910617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
911617b9080SKazutaka YOKOTA 
912617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGETLED:		/* get keyboard LED */
913617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = KBD_LED_VAL(kbd);
914617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
9159fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9169fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9179fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 66):
9189fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9199fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9209fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9219fddcc66SRuslan Ermilov #endif
922617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSETLED:		/* set keyboard LED */
923617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* NOTE: lock key state in ks_state won't be changed */
924617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
925617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
926617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
927617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
928617b9080SKazutaka YOKOTA 		i = *(int *)arg;
929617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* replace CAPS LED with ALTGR LED for ALTGR keyboards */
9302073104fSAndrey A. Chernov 		if (state->ks_mode == K_XLATE &&
9312073104fSAndrey A. Chernov 		    kbd->kb_keymap->n_keys > ALTGR_OFFSET) {
932617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (i & ALKED)
933617b9080SKazutaka YOKOTA 				i |= CLKED;
934617b9080SKazutaka YOKOTA 			else
935617b9080SKazutaka YOKOTA 				i &= ~CLKED;
936617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
937617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (KBD_HAS_DEVICE(kbd)) {
938617b9080SKazutaka YOKOTA 			error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_LEDS,
939617b9080SKazutaka YOKOTA 					  ledmap[i & LED_MASK]);
940617b9080SKazutaka YOKOTA 			if (error) {
941617b9080SKazutaka YOKOTA 				splx(s);
942617b9080SKazutaka YOKOTA 				return error;
943617b9080SKazutaka YOKOTA 			}
944617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
945617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_LED_VAL(kbd) = *(int *)arg;
946617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
947617b9080SKazutaka YOKOTA 
948617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDGKBSTATE:	/* get lock key state */
949617b9080SKazutaka YOKOTA 		*(int *)arg = state->ks_state & LOCK_MASK;
950617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
9519fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9529fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9539fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 20):
9549fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9559fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9569fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9579fddcc66SRuslan Ermilov #endif
958617b9080SKazutaka YOKOTA 	case KDSKBSTATE:	/* set lock key state */
959617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (*(int *)arg & ~LOCK_MASK) {
960617b9080SKazutaka YOKOTA 			splx(s);
961617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EINVAL;
962617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
963617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state &= ~LOCK_MASK;
964617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_state |= *(int *)arg;
965617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
966617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* set LEDs and quit */
967617b9080SKazutaka YOKOTA 		return atkbd_ioctl(kbd, KDSETLED, arg);
968617b9080SKazutaka YOKOTA 
969e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETREPEAT:	/* set keyboard repeat rate (new interface) */
970617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
971617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
972617b9080SKazutaka YOKOTA 			return 0;
973e9deda23SKazutaka YOKOTA 		i = typematic(((int *)arg)[0], ((int *)arg)[1]);
97457995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, i);
97557995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
97657995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(i);
97757995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(i);
97857995893SKazutaka YOKOTA 		}
97957995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
980e9deda23SKazutaka YOKOTA 
9819fddcc66SRuslan Ermilov #if defined(COMPAT_FREEBSD6) || defined(COMPAT_FREEBSD5) || \
9829fddcc66SRuslan Ermilov     defined(COMPAT_FREEBSD4) || defined(COMPAT_43)
9839fddcc66SRuslan Ermilov 	case _IO('K', 67):
9849fddcc66SRuslan Ermilov 		ival = IOCPARM_IVAL(arg);
9859fddcc66SRuslan Ermilov 		arg = (caddr_t)&ival;
9869fddcc66SRuslan Ermilov 		/* FALLTHROUGH */
9879fddcc66SRuslan Ermilov #endif
988e9deda23SKazutaka YOKOTA 	case KDSETRAD:		/* set keyboard repeat rate (old interface) */
989e9deda23SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
990e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (!KBD_HAS_DEVICE(kbd))
991e9deda23SKazutaka YOKOTA 			return 0;
99257995893SKazutaka YOKOTA 		error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, *(int *)arg);
99357995893SKazutaka YOKOTA 		if (error == 0) {
99457995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay1 = typematic_delay(*(int *)arg);
99557995893SKazutaka YOKOTA 			kbd->kb_delay2 = typematic_rate(*(int *)arg);
99657995893SKazutaka YOKOTA 		}
99757995893SKazutaka YOKOTA 		return error;
998617b9080SKazutaka YOKOTA 
999617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table */
100078d4d8eeSEd Schouten 	case OPIO_KEYMAP:	/* set keyboard translation table (compat) */
1001617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_KEYMAPENT:	/* set keyboard translation table entry */
1002617b9080SKazutaka YOKOTA 	case PIO_DEADKEYMAP:	/* set accent key translation table */
1003617b9080SKazutaka YOKOTA 		state->ks_accents = 0;
1004617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* FALLTHROUGH */
1005617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
1006617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
1007617b9080SKazutaka YOKOTA 		return genkbd_commonioctl(kbd, cmd, arg);
1008617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1009617b9080SKazutaka YOKOTA 
1010617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1011617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1012617b9080SKazutaka YOKOTA }
1013617b9080SKazutaka YOKOTA 
1014617b9080SKazutaka YOKOTA /* lock the access to the keyboard */
1015617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1016617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_lock(keyboard_t *kbd, int lock)
1017617b9080SKazutaka YOKOTA {
1018617b9080SKazutaka YOKOTA 	return kbdc_lock(((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc, lock);
1019617b9080SKazutaka YOKOTA }
1020617b9080SKazutaka YOKOTA 
1021617b9080SKazutaka YOKOTA /* clear the internal state of the keyboard */
1022617b9080SKazutaka YOKOTA static void
1023617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_clear_state(keyboard_t *kbd)
1024617b9080SKazutaka YOKOTA {
1025617b9080SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
1026617b9080SKazutaka YOKOTA 
1027617b9080SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1028617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_flags = 0;
1029e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state->ks_polling = 0;
1030617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_state &= LOCK_MASK;	/* preserve locking key state */
1031617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_accents = 0;
1032617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_composed_char = 0;
1033617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1034617b9080SKazutaka YOKOTA 	state->ks_prefix = 0; /* XXX */
1035617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1036617b9080SKazutaka YOKOTA }
1037617b9080SKazutaka YOKOTA 
1038617b9080SKazutaka YOKOTA /* save the internal state */
1039617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1040617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_get_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1041617b9080SKazutaka YOKOTA {
1042617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len == 0)
1043617b9080SKazutaka YOKOTA 		return sizeof(atkbd_state_t);
1044617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1045617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1046617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(kbd->kb_data, buf, sizeof(atkbd_state_t));
1047617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1048617b9080SKazutaka YOKOTA }
1049617b9080SKazutaka YOKOTA 
1050617b9080SKazutaka YOKOTA /* set the internal state */
1051617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1052617b9080SKazutaka YOKOTA atkbd_set_state(keyboard_t *kbd, void *buf, size_t len)
1053617b9080SKazutaka YOKOTA {
1054617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (len < sizeof(atkbd_state_t))
1055617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
1056617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc
1057617b9080SKazutaka YOKOTA 		!= ((atkbd_state_t *)buf)->kbdc)
1058617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENOMEM;
1059617b9080SKazutaka YOKOTA 	bcopy(buf, kbd->kb_data, sizeof(atkbd_state_t));
1060617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1061617b9080SKazutaka YOKOTA }
1062617b9080SKazutaka YOKOTA 
1063e9deda23SKazutaka YOKOTA static int
1064e9deda23SKazutaka YOKOTA atkbd_poll(keyboard_t *kbd, int on)
1065e9deda23SKazutaka YOKOTA {
1066e9deda23SKazutaka YOKOTA 	atkbd_state_t *state;
1067e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int s;
1068e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1069e9deda23SKazutaka YOKOTA 	state = (atkbd_state_t *)kbd->kb_data;
1070e9deda23SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
1071e9deda23SKazutaka YOKOTA 	if (on)
1072e9deda23SKazutaka YOKOTA 		++state->ks_polling;
1073e9deda23SKazutaka YOKOTA 	else
1074e9deda23SKazutaka YOKOTA 		--state->ks_polling;
1075e9deda23SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1076e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1077e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1078e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1079520b6353SMarius Strobl static void
1080520b6353SMarius Strobl atkbd_shutdown_final(void *v)
1081520b6353SMarius Strobl {
1082520b6353SMarius Strobl #ifdef __sparc64__
1083520b6353SMarius Strobl 	keyboard_t *kbd = v;
1084520b6353SMarius Strobl 	KBDC kbdc = ((atkbd_state_t *)kbd->kb_data)->kbdc;
1085520b6353SMarius Strobl 
1086520b6353SMarius Strobl 	/*
1087520b6353SMarius Strobl 	 * Turn off the translation in preparation for handing the keyboard
1088520b6353SMarius Strobl 	 * over to the OFW as the OBP driver doesn't use translation and
1089520b6353SMarius Strobl 	 * also doesn't disable it itself resulting in a broken keymap at
1090520b6353SMarius Strobl 	 * the boot prompt. Also disable the aux port and the interrupts as
1091520b6353SMarius Strobl 	 * the OBP driver doesn't use them, i.e. polls the keyboard. Not
1092520b6353SMarius Strobl 	 * disabling the interrupts doesn't cause real problems but the
1093520b6353SMarius Strobl 	 * responsiveness is a bit better when they are turned off.
1094520b6353SMarius Strobl 	 */
1095520b6353SMarius Strobl 	send_kbd_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD);
1096520b6353SMarius Strobl 	set_controller_command_byte(kbdc,
1097520b6353SMarius Strobl 	    KBD_AUX_CONTROL_BITS | KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION,
1098520b6353SMarius Strobl 	    KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT | KBD_ENABLE_KBD_PORT);
1099520b6353SMarius Strobl 	send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1100520b6353SMarius Strobl #endif
1101520b6353SMarius Strobl }
1102520b6353SMarius Strobl 
11036c176113SMichael Gmelin static int
11046c176113SMichael Gmelin atkbd_reset(KBDC kbdc, int flags, int c)
11056c176113SMichael Gmelin {
11066c176113SMichael Gmelin 	/* reset keyboard hardware */
11076c176113SMichael Gmelin 	if (!(flags & KB_CONF_NO_RESET) && !reset_kbd(kbdc)) {
11086c176113SMichael Gmelin 		/*
11096c176113SMichael Gmelin 		 * KEYBOARD ERROR
11106c176113SMichael Gmelin 		 * Keyboard reset may fail either because the keyboard
11116c176113SMichael Gmelin 		 * doen't exist, or because the keyboard doesn't pass
11126c176113SMichael Gmelin 		 * the self-test, or the keyboard controller on the
11136c176113SMichael Gmelin 		 * motherboard and the keyboard somehow fail to shake hands.
11146c176113SMichael Gmelin 		 * It is just possible, particularly in the last case,
11156c176113SMichael Gmelin 		 * that the keyboard controller may be left in a hung state.
11166c176113SMichael Gmelin 		 * test_controller() and test_kbd_port() appear to bring
11176c176113SMichael Gmelin 		 * the keyboard controller back (I don't know why and how,
11186c176113SMichael Gmelin 		 * though.)
11196c176113SMichael Gmelin 		 */
11206c176113SMichael Gmelin 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
11216c176113SMichael Gmelin 		test_controller(kbdc);
11226c176113SMichael Gmelin 		test_kbd_port(kbdc);
11236c176113SMichael Gmelin 		/*
11246c176113SMichael Gmelin 		 * We could disable the keyboard port and interrupt... but,
11256c176113SMichael Gmelin 		 * the keyboard may still exist (see above).
11266c176113SMichael Gmelin 		 */
11276c176113SMichael Gmelin 		set_controller_command_byte(kbdc,
11286c176113SMichael Gmelin 		    ALLOW_DISABLE_KBD(kbdc) ? 0xff : KBD_KBD_CONTROL_BITS, c);
11296c176113SMichael Gmelin 		if (bootverbose)
11306c176113SMichael Gmelin 			printf("atkbd: failed to reset the keyboard.\n");
11316c176113SMichael Gmelin 		return (EIO);
11326c176113SMichael Gmelin 	}
11336c176113SMichael Gmelin 	return (0);
11346c176113SMichael Gmelin }
11356c176113SMichael Gmelin 
1136617b9080SKazutaka YOKOTA /* local functions */
1137617b9080SKazutaka YOKOTA 
1138617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1139b19f7eecSRoger Pau Monné set_typematic(keyboard_t *kbd)
114056f5e27cSKazutaka YOKOTA {
1141b19f7eecSRoger Pau Monné 	int val, error;
1142b19f7eecSRoger Pau Monné 	atkbd_state_t *state = kbd->kb_data;
114356f5e27cSKazutaka YOKOTA 
1144b19f7eecSRoger Pau Monné 	val = typematic(DEFAULT_DELAY, DEFAULT_RATE);
1145b19f7eecSRoger Pau Monné 	error = write_kbd(state->kbdc, KBDC_SET_TYPEMATIC, val);
1146b19f7eecSRoger Pau Monné 	if (error == 0) {
1147b19f7eecSRoger Pau Monné 		kbd->kb_delay1 = typematic_delay(val);
1148b19f7eecSRoger Pau Monné 		kbd->kb_delay2 = typematic_rate(val);
1149b19f7eecSRoger Pau Monné 	}
11503219f535SJung-uk Kim 
1151b19f7eecSRoger Pau Monné 	return (error);
115256f5e27cSKazutaka YOKOTA }
115356f5e27cSKazutaka YOKOTA 
115456f5e27cSKazutaka YOKOTA static int
1155617b9080SKazutaka YOKOTA setup_kbd_port(KBDC kbdc, int port, int intr)
1156617b9080SKazutaka YOKOTA {
1157617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1158617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS,
1159617b9080SKazutaka YOKOTA 		((port) ? KBD_ENABLE_KBD_PORT : KBD_DISABLE_KBD_PORT)
1160617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | ((intr) ? KBD_ENABLE_KBD_INT : KBD_DISABLE_KBD_INT)))
1161617b9080SKazutaka YOKOTA 		return 1;
1162617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1163617b9080SKazutaka YOKOTA }
1164617b9080SKazutaka YOKOTA 
1165617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1166617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_echo(KBDC kbdc)
1167617b9080SKazutaka YOKOTA {
1168617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1169617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE))
1170617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1171617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1172617b9080SKazutaka YOKOTA 
1173617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* see if something is present */
1174617b9080SKazutaka YOKOTA 	write_kbd_command(kbdc, KBDC_ECHO);
1175617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (read_kbd_data(kbdc) != KBD_ECHO) {
1176617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1177617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1178617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1179617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1180617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1181617b9080SKazutaka YOKOTA 
1182617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1183617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE)) {
1184617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1185617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1186617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; the keyboard intr is left disabled!
1187617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
1188617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1189617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1190617b9080SKazutaka YOKOTA 
1191617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1192617b9080SKazutaka YOKOTA }
1193617b9080SKazutaka YOKOTA 
1194617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1195617b9080SKazutaka YOKOTA probe_keyboard(KBDC kbdc, int flags)
1196617b9080SKazutaka YOKOTA {
1197617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1198617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Don't try to print anything in this function.  The low-level
1199617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * console may not have been initialized yet...
1200617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1201617b9080SKazutaka YOKOTA 	int err;
1202617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1203617b9080SKazutaka YOKOTA 	int m;
1204617b9080SKazutaka YOKOTA 
1205617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1206617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1207617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1208617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1209617b9080SKazutaka YOKOTA 
1210aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1211aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1212aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1213617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* flush any noise in the buffer */
1214aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 100);
1215617b9080SKazutaka YOKOTA 
1216617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current keyboard controller command byte */
1217617b9080SKazutaka YOKOTA 	m = kbdc_get_device_mask(kbdc) & ~KBD_KBD_CONTROL_BITS;
1218617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1219617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1220617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1221617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1222617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1223617b9080SKazutaka YOKOTA 		return ENXIO;
1224617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1225617b9080SKazutaka YOKOTA 
1226617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1227617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The keyboard may have been screwed up by the boot block.
1228617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * We may just be able to recover from error by testing the controller
1229617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * and the keyboard port. The controller command byte needs to be
1230617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * saved before this recovery operation, as some controllers seem
1231617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * to set the command byte to particular values.
1232617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1233617b9080SKazutaka YOKOTA 	test_controller(kbdc);
1234f5517dc8SJohn Baldwin 	if (!(flags & KB_CONF_NO_PROBE_TEST))
1235617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1236617b9080SKazutaka YOKOTA 
1237617b9080SKazutaka YOKOTA 	err = get_kbd_echo(kbdc);
1238a68d00e3SKazutaka YOKOTA 
1239a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	/*
1240a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * Even if the keyboard doesn't seem to be present (err != 0),
1241a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * we shall enable the keyboard port and interrupt so that
1242a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the driver will be operable when the keyboard is attached
1243a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * to the system later.  It is NOT recommended to hot-plug
1244a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 * the AT keyboard, but many people do so...
1245a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	 */
1246a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1247a68d00e3SKazutaka YOKOTA 	setup_kbd_port(kbdc, TRUE, TRUE);
1248a68d00e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1249617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (err == 0) {
1250617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m | KBD_KBD_CONTROL_BITS);
1251617b9080SKazutaka YOKOTA 	} else {
1252617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* try to restore the command byte as before */
12536c176113SMichael Gmelin 		set_controller_command_byte(kbdc,
12546c176113SMichael Gmelin 		    ALLOW_DISABLE_KBD(kbdc) ? 0xff : KBD_KBD_CONTROL_BITS, c);
1255617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_set_device_mask(kbdc, m);
1256617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1257a68d00e3SKazutaka YOKOTA #endif
1258617b9080SKazutaka YOKOTA 
1259617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
12606c176113SMichael Gmelin 	return (HAS_QUIRK(kbdc, KBDC_QUIRK_IGNORE_PROBE_RESULT) ? 0 : err);
1261617b9080SKazutaka YOKOTA }
1262617b9080SKazutaka YOKOTA 
1263617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1264617b9080SKazutaka YOKOTA init_keyboard(KBDC kbdc, int *type, int flags)
1265617b9080SKazutaka YOKOTA {
1266617b9080SKazutaka YOKOTA 	int codeset;
1267617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id;
1268617b9080SKazutaka YOKOTA 	int c;
1269617b9080SKazutaka YOKOTA 
1270617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE)) {
1271617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* driver error? */
1272617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1273617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1274617b9080SKazutaka YOKOTA 
1275aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	/* temporarily block data transmission from the keyboard */
1276aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 	write_controller_command(kbdc, KBDC_DISABLE_KBD_PORT);
1277aec1fa1cSKazutaka YOKOTA 
1278617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* save the current controller command byte */
127982d654e8SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 200);
1280617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1281617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (c == -1) {
1282617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1283617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1284617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to get the current command byte value.\n");
1285617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1286617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1287617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1288617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: the current kbd controller command byte %04x\n",
1289617b9080SKazutaka YOKOTA 		   c);
1290617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1291617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* override the keyboard lock switch */
1292617b9080SKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK;
1293617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1294617b9080SKazutaka YOKOTA 
1295617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port, but disable the keyboard intr. */
1296617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (setup_kbd_port(kbdc, TRUE, FALSE)) {
1297617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR: there is very little we can do... */
1298617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to set the command byte.\n");
1299617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1300617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1301617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1302617b9080SKazutaka YOKOTA 
13036c176113SMichael Gmelin 	if (HAS_QUIRK(kbdc, KBDC_QUIRK_RESET_AFTER_PROBE) &&
13046c176113SMichael Gmelin 	    atkbd_reset(kbdc, flags, c)) {
13056c176113SMichael Gmelin 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
13066c176113SMichael Gmelin 		return EIO;
13076c176113SMichael Gmelin 	}
13086c176113SMichael Gmelin 
1309617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1310617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Check if we have an XT keyboard before we attempt to reset it.
1311617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * The procedure assumes that the keyboard and the controller have
1312617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * been set up properly by BIOS and have not been messed up
1313617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * during the boot process.
1314617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1315617b9080SKazutaka YOKOTA 	codeset = -1;
1316617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (flags & KB_CONF_ALT_SCANCODESET)
1317617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* the user says there is a XT keyboard */
1318617b9080SKazutaka YOKOTA 		codeset = 1;
1319617b9080SKazutaka YOKOTA #ifdef KBD_DETECT_XT_KEYBOARD
1320617b9080SKazutaka YOKOTA 	else if ((c & KBD_TRANSLATION) == 0) {
1321617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* SET_SCANCODE_SET is not always supported; ignore error */
1322617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 0)
1323617b9080SKazutaka YOKOTA 			== KBD_ACK)
1324617b9080SKazutaka YOKOTA 			codeset = read_kbd_data(kbdc);
1325617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1326617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1327617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: scancode set %d\n", codeset);
1328617b9080SKazutaka YOKOTA #endif /* KBD_DETECT_XT_KEYBOARD */
1329617b9080SKazutaka YOKOTA 
1330617b9080SKazutaka YOKOTA 	*type = KB_OTHER;
1331617b9080SKazutaka YOKOTA 	id = get_kbd_id(kbdc);
1332617b9080SKazutaka YOKOTA 	switch(id) {
1333934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x41ab:	/* 101/102/... Enhanced */
1334934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x83ab:	/* ditto */
1335934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x54ab:	/* SpaceSaver */
1336934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x84ab:	/* ditto */
1337934d11e3SKazutaka YOKOTA #if 0
1338934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x90ab:	/* 'G' */
1339934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x91ab:	/* 'P' */
1340934d11e3SKazutaka YOKOTA 	case 0x92ab:	/* 'A' */
1341934d11e3SKazutaka YOKOTA #endif
1342617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_101;
1343617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1344617b9080SKazutaka YOKOTA 	case -1:	/* AT 84 keyboard doesn't return ID */
1345617b9080SKazutaka YOKOTA 		*type = KB_84;
1346617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1347617b9080SKazutaka YOKOTA 	default:
1348617b9080SKazutaka YOKOTA 		break;
1349617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1350617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (bootverbose)
1351617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: keyboard ID 0x%x (%d)\n", id, *type);
1352617b9080SKazutaka YOKOTA 
13536c176113SMichael Gmelin 	if (!HAS_QUIRK(kbdc, KBDC_QUIRK_RESET_AFTER_PROBE) &&
13546c176113SMichael Gmelin 	    atkbd_reset(kbdc, flags, c)) {
1355617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1356617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1357617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1358617b9080SKazutaka YOKOTA 
1359617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
13602ce7d7a0SPoul-Henning Kamp 	 * Allow us to set the XT_KEYBD flag so that keyboards
1361617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * such as those on the IBM ThinkPad laptop computers can be used
1362617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * with the standard console driver.
1363617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1364617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (codeset == 1) {
1365617b9080SKazutaka YOKOTA 		if (send_kbd_command_and_data(kbdc,
1366617b9080SKazutaka YOKOTA 			KBDC_SET_SCANCODE_SET, codeset) == KBD_ACK) {
1367617b9080SKazutaka YOKOTA 			/* XT kbd doesn't need scan code translation */
1368617b9080SKazutaka YOKOTA 			c &= ~KBD_TRANSLATION;
1369617b9080SKazutaka YOKOTA 		} else {
1370617b9080SKazutaka YOKOTA 			/*
1371617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * KEYBOARD ERROR
1372617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * The XT kbd isn't usable unless the proper scan
1373617b9080SKazutaka YOKOTA 			 * code set is selected.
1374617b9080SKazutaka YOKOTA 			 */
13756c176113SMichael Gmelin 			set_controller_command_byte(kbdc, ALLOW_DISABLE_KBD(kbdc)
13766c176113SMichael Gmelin 			    ? 0xff : KBD_KBD_CONTROL_BITS, c);
1377617b9080SKazutaka YOKOTA 			kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1378617b9080SKazutaka YOKOTA 			printf("atkbd: unable to set the XT keyboard mode.\n");
1379617b9080SKazutaka YOKOTA 			return EIO;
1380617b9080SKazutaka YOKOTA 		}
1381617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1382617b9080SKazutaka YOKOTA 
138373dbd3daSJohn Baldwin #if defined(__sparc64__)
1384f359876fSKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command_and_data(
1385f359876fSKazutaka YOKOTA 		kbdc, KBDC_SET_SCANCODE_SET, 2) != KBD_ACK) {
1386f359876fSKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: can't set translation.\n");
1387f359876fSKazutaka YOKOTA 	}
1388f359876fSKazutaka YOKOTA 	c |= KBD_TRANSLATION;
1389f359876fSKazutaka YOKOTA #endif
1390f359876fSKazutaka YOKOTA 
13916c176113SMichael Gmelin 	/*
13926c176113SMichael Gmelin 	 * Some keyboards require a SETLEDS command to be sent after
13936c176113SMichael Gmelin 	 * the reset command before they will send keystrokes to us
13946c176113SMichael Gmelin 	 */
13956c176113SMichael Gmelin 	if (HAS_QUIRK(kbdc, KBDC_QUIRK_SETLEDS_ON_INIT) &&
13966c176113SMichael Gmelin 	    send_kbd_command_and_data(kbdc, KBDC_SET_LEDS, 0) != KBD_ACK) {
13976c176113SMichael Gmelin 		printf("atkbd: setleds failed\n");
13986c176113SMichael Gmelin 	}
13996c176113SMichael Gmelin 	if (!ALLOW_DISABLE_KBD(kbdc))
14006c176113SMichael Gmelin 	    send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
14016c176113SMichael Gmelin 
1402617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* enable the keyboard port and intr. */
1403617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!set_controller_command_byte(kbdc,
1404617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK,
1405617b9080SKazutaka YOKOTA 		(c & (KBD_TRANSLATION | KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK))
1406617b9080SKazutaka YOKOTA 		    | KBD_ENABLE_KBD_PORT | KBD_ENABLE_KBD_INT)) {
1407617b9080SKazutaka YOKOTA 		/*
1408617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * CONTROLLER ERROR
1409617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * This is serious; we are left with the disabled
1410617b9080SKazutaka YOKOTA 		 * keyboard intr.
1411617b9080SKazutaka YOKOTA 		 */
14126c176113SMichael Gmelin 		set_controller_command_byte(kbdc, ALLOW_DISABLE_KBD(kbdc)
14136c176113SMichael Gmelin 		    ? 0xff : (KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_TRANSLATION |
14146c176113SMichael Gmelin 			KBD_OVERRIDE_KBD_LOCK), c);
1415617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1416617b9080SKazutaka YOKOTA 		printf("atkbd: unable to enable the keyboard port and intr.\n");
1417617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1418617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1419617b9080SKazutaka YOKOTA 
1420617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1421617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1422617b9080SKazutaka YOKOTA }
1423617b9080SKazutaka YOKOTA 
1424617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1425617b9080SKazutaka YOKOTA write_kbd(KBDC kbdc, int command, int data)
1426617b9080SKazutaka YOKOTA {
1427617b9080SKazutaka YOKOTA 	int s;
1428617b9080SKazutaka YOKOTA 
1429617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* prevent the timeout routine from polling the keyboard */
1430617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (!kbdc_lock(kbdc, TRUE))
1431617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EBUSY;
1432617b9080SKazutaka YOKOTA 
1433617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* disable the keyboard and mouse interrupt */
1434617b9080SKazutaka YOKOTA 	s = spltty();
1435617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1436617b9080SKazutaka YOKOTA 	c = get_controller_command_byte(kbdc);
1437617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((c == -1)
1438617b9080SKazutaka YOKOTA 	    || !set_controller_command_byte(kbdc,
1439617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_get_device_mask(kbdc),
1440617b9080SKazutaka YOKOTA 		KBD_DISABLE_KBD_PORT | KBD_DISABLE_KBD_INT
1441617b9080SKazutaka YOKOTA 		| KBD_DISABLE_AUX_PORT | KBD_DISABLE_AUX_INT)) {
1442617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1443617b9080SKazutaka YOKOTA 		kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1444617b9080SKazutaka YOKOTA 		splx(s);
1445617b9080SKazutaka YOKOTA 		return EIO;
1446617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1447617b9080SKazutaka YOKOTA 	/*
1448617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * Now that the keyboard controller is told not to generate
1449617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * the keyboard and mouse interrupts, call `splx()' to allow
1450617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * the other tty interrupts. The clock interrupt may also occur,
1451617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * but the timeout routine (`scrn_timer()') will be blocked
1452617b9080SKazutaka YOKOTA 	 * by the lock flag set via `kbdc_lock()'
1453617b9080SKazutaka YOKOTA 	 */
1454617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1455617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1456617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command_and_data(kbdc, command, data) != KBD_ACK)
1457617b9080SKazutaka YOKOTA 		send_kbd_command(kbdc, KBDC_ENABLE_KBD);
1458617b9080SKazutaka YOKOTA #if 0
1459617b9080SKazutaka YOKOTA 	/* restore the interrupts */
1460f0143dacSWarner Losh 	if (!set_controller_command_byte(kbdc, kbdc_get_device_mask(kbdc),
1461617b9080SKazutaka YOKOTA 	    c & (KBD_KBD_CONTROL_BITS | KBD_AUX_CONTROL_BITS))) {
1462617b9080SKazutaka YOKOTA 		/* CONTROLLER ERROR */
1463617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1464617b9080SKazutaka YOKOTA #else
1465617b9080SKazutaka YOKOTA 	splx(s);
1466617b9080SKazutaka YOKOTA #endif
1467617b9080SKazutaka YOKOTA 	kbdc_lock(kbdc, FALSE);
1468617b9080SKazutaka YOKOTA 
1469617b9080SKazutaka YOKOTA 	return 0;
1470617b9080SKazutaka YOKOTA }
1471617b9080SKazutaka YOKOTA 
1472617b9080SKazutaka YOKOTA static int
1473617b9080SKazutaka YOKOTA get_kbd_id(KBDC kbdc)
1474617b9080SKazutaka YOKOTA {
1475617b9080SKazutaka YOKOTA 	int id1, id2;
1476617b9080SKazutaka YOKOTA 
1477617b9080SKazutaka YOKOTA 	empty_both_buffers(kbdc, 10);
1478617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = id2 = -1;
1479617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (send_kbd_command(kbdc, KBDC_SEND_DEV_ID) != KBD_ACK)
1480617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1481617b9080SKazutaka YOKOTA 
1482617b9080SKazutaka YOKOTA 	DELAY(10000); 	/* 10 msec delay */
1483617b9080SKazutaka YOKOTA 	id1 = read_kbd_data(kbdc);
1484617b9080SKazutaka YOKOTA 	if (id1 != -1)
1485617b9080SKazutaka YOKOTA 		id2 = read_kbd_data(kbdc);
1486617b9080SKazutaka YOKOTA 
1487617b9080SKazutaka YOKOTA 	if ((id1 == -1) || (id2 == -1)) {
1488617b9080SKazutaka YOKOTA 		empty_both_buffers(kbdc, 10);
1489617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_controller(kbdc);
1490617b9080SKazutaka YOKOTA 		test_kbd_port(kbdc);
1491617b9080SKazutaka YOKOTA 		return -1;
1492617b9080SKazutaka YOKOTA 	}
1493617b9080SKazutaka YOKOTA 	return ((id2 << 8) | id1);
1494617b9080SKazutaka YOKOTA }
1495617b9080SKazutaka YOKOTA 
1496e9deda23SKazutaka YOKOTA static int delays[] = { 250, 500, 750, 1000 };
1497e9deda23SKazutaka YOKOTA static int rates[] = {  34,  38,  42,  46,  50,  55,  59,  63,
1498e9deda23SKazutaka YOKOTA 			68,  76,  84,  92, 100, 110, 118, 126,
1499e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       136, 152, 168, 184, 200, 220, 236, 252,
1500e9deda23SKazutaka YOKOTA 		       272, 304, 336, 368, 400, 440, 472, 504 };
150157995893SKazutaka YOKOTA 
150257995893SKazutaka YOKOTA static int
150357995893SKazutaka YOKOTA typematic_delay(int i)
150457995893SKazutaka YOKOTA {
150557995893SKazutaka YOKOTA 	return delays[(i >> 5) & 3];
150657995893SKazutaka YOKOTA }
150757995893SKazutaka YOKOTA 
150857995893SKazutaka YOKOTA static int
150957995893SKazutaka YOKOTA typematic_rate(int i)
151057995893SKazutaka YOKOTA {
151157995893SKazutaka YOKOTA 	return rates[i & 0x1f];
151257995893SKazutaka YOKOTA }
151357995893SKazutaka YOKOTA 
151457995893SKazutaka YOKOTA static int
151557995893SKazutaka YOKOTA typematic(int delay, int rate)
151657995893SKazutaka YOKOTA {
1517e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int value;
1518e9deda23SKazutaka YOKOTA 	int i;
1519e9deda23SKazutaka YOKOTA 
1520e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(delays)/sizeof(delays[0]) - 1; i > 0; --i) {
1521e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (delay >= delays[i])
1522e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1523e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1524e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value = i << 5;
1525e9deda23SKazutaka YOKOTA 	for (i = sizeof(rates)/sizeof(rates[0]) - 1; i > 0; --i) {
1526e9deda23SKazutaka YOKOTA 		if (rate >= rates[i])
1527e9deda23SKazutaka YOKOTA 			break;
1528e9deda23SKazutaka YOKOTA 	}
1529e9deda23SKazutaka YOKOTA 	value |= i;
1530e9deda23SKazutaka YOKOTA 	return value;
1531e9deda23SKazutaka YOKOTA }
1532